Nitraat en fosfaat, twee stoffen die voorkomen in natuurlijke en kunstmatige mest, kunnen de kwaliteit van ons water ernstig aantasten. Om de aangerichte schade te beperken, werd het Mestdecreet opgesteld. Daarin worden de verplichtingen rond de productie en verwerking van mest, het bemesten van landbouwgrond en het transport en de opslag van meststoffen uiteengezet. De zogenaamde ‘Mestbank’, een afdeling van de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), volgt de regelgeving op.
Op deze pagina vindt u een korte toelichting rond de mestwetgeving. De Vlaams Landmaatschappij (VLM) stelde echter ook een uitgebreide brochure op rond dit onderwerp, specifiek voor paardenhouders. |
Landbouwers en particulieren
Wat betreft de mestwetgeving, ligt de term "landbouwer" juridisch vast als eenieder die een landbouwactiviteit uitoefent. Elke particulier die een perceel in gebruik of beheer heeft, of dieren heeft, valt hier ook onder.
De identificatie van landbouwers gebeurt bij het Agentschap voor Landbouw en Visserij (ALV). De identificatienummers die toegekend worden door het ALV zijn het landbouwernummer, exploitantnummer en exploitatienummer. Het ALV geeft deze nummers automatisch door aan de Vlaamse Landmaatschappij (Mestbank). De formulieren voor het melden van een nieuwe landbouwer en een nieuwe exploitatie bij het ALV zijn terug te vinden op de website van het ALV.
Moet ik mij identificeren als landbouwer bij het ALV?
U moet u enkel identificeren als landbouwer bij het ALV als u:
- aangifteplichtig bent bij de VLM in het kader van het Mestdecreet (zie verder)
- niet-aangifteplichtig bent bij de VLM, maar wel mest laat aan- of afvoeren
- uw dieren laat grazen op een perceel van een andere landbouwer (inscharing)
Daarnaast kunt u zich ook vrijwillig identificeren als u niet-aangifteplichtig bent en geen mest aan- of afvoert, maar wel een perceel wilt registreren dat u in gebruik hebt.
» Klik hier om de formulieren te downloaden en meer informatie te verkrijgen over de identificatie.
Moet ik aangifte doen bij de Mestbank?
Indien…
- u 2 ha grond of meer exploiteert, of
- uw paarden 300 kg fosfaat of meer produceren, of
- u een oppervlakte groeimedium bewerkt gelijk aan ten minste 50 are ("materiaal in vaste of vloeibare vorm niet zijnde landbouwgrond dat wordt gebruikt of bestemd is om te worden gebruikt als voedingsbodem voor planten.").
…bent u Mestbankaangifteplichtig.
Van zodra u aan 300 kg fosfaat komt, bent u dus Mestbankaangifteplichtig. Voor de berekening van de fosfaatproductie wordt uitgegaan van een veronderstelde productie van:
- 30 voor paarden van meer dan 600 kg
- 21 voor paarden van 200 tem 600 kg
- 12 voor paarden van minder dan 200 kg
In tegenstelling tot de milieuvergunning, is de aangifteplicht bij de Mestbank dus afhankelijk van het totaal aantal paarden dat op uw grond gehouden wordt, en niet van het aantal standplaatsen (stallen) waarover u beschikt. Ook paarden die op uw grond staan maar niet in uw eigendom zijn, (bv. pension) tellen mee.
Wat indien ik mestbankaangifteplichtig ben?
De Mestbank zal u jaarlijks een Mestbankaangifte opsturen of een uitnodiging om de aangifte digitaal in te dienen. U moet de aangifte invullen en ondertekend terugsturen naar de Mestbank, uiterlijk de eerste werkdag na 15 februari. Als u de aangifte digitaal invult via het Mestbankloket, krijgt u een maand langer de tijd om uw aangifte in te dienen. Via de Mestbankaangifte worden de gegevens over de dierlijke productie, opslag van meststoffen, gebruik van kunstmest, mestverwerking, … opgevraagd.
Daarnaast zal het ALV u jaarlijks vragen om de Verzamelaanvraag in te dienen voor 21 april, voor de opgave van uw bedrijfsgebouwen, percelen, teelten, … van het lopende jaar. Wijzigingen van perceelsgegevens moeten te alle tijden en onmiddellijk worden doorgegeven aan de buitendiensten van het ALV. Er worden 3 periodes onderscheiden om wijzigingen in te dienen bij het ALV, meer informatie hierover is terug te vinden in de toelichting van de verzamelaanvraag.
» Klik hier om deze toelichting te raadplegen.
Iedereen die aangifteplichtig is volgens de criteria van het Mestdecreet is verplicht om deze formulieren jaarlijks in te vullen.
Wat indien ik niet aangifteplichtig ben?
Op de website www.vlm.be vindt u het formulier ’Aanvraag van een vrijstelling van de aangifteplicht’. Als u in aanmerking komt voor een vrijstelling van de aangifteplicht (zie hierboven), vult u dit formulier in en stuurt u het op naar de Mestbank in uw provincie. De Mestbank gaat na of uw verklaring overeenstemt met de registratie van uw percelen op de verzamelaanvraag, en brengt u op de hoogte van de beslissing van uw aanvraag. Als u het statuut 'niet-aangifteplichtig' krijgt, zijn er voor u geen administratieve verplichtingen meer op het vlak van de aangifteplicht. U zult het volgende jaar dan ook geen Mestbankaangifte meer ontvangen. U moet wel éénmalig de verzamelaanvraag indienen om uw percelen te registreren. Daarnaast moet u als niet-aangifteplichtige landbouwer altijd alle wijzigingen aan uw percelen meedelen aan het ALV.
» Klik hier om meer te weten te komen over de verzamelaanvraag.
Let op: in bepaalde situaties moet u nog wel jaarlijks een verzamelaanvraag indienen, bijvoorbeeld om toeslagrechten te activeren bij het ALV of om bepaalde beheerovereenkomsten te kunnen naleven. Normaal zal u hiervoor een uitnodiging ontvangen. Bij onduidelijkheid neemt u het best contact op met het ALV.
Nutriëntenemissierechten (NER-D)
Een bedrijf met dieren waarvan de mestproductie 300 kg P2O5 is of meer, moet over NER-D beschikken. Voor meer uitleg kan u terecht in de startersbrochure van de Mestbank, op pagina 13, op de website van de VLM en bij de diensten van de Mestbank.
» Klik hier voor de startersbrochure.
» Klik hier voor de website van VLM.
Aangeven van paarden op een pensionstal of bij derden
Bij de Mestbank dienen paarden aangegeven te worden door de persoon die de stal uitbaat waar de mest wordt geproduceerd.
- Wanneer de paarden in een pension gestald worden, dan is het dus de pensionuitbater die de paarden moet aangeven (niet de eigenaar van de paarden).
- Wanneer de paarden gedurende een aantal maanden op weiden van derden grazen, dan moeten ze voor deze periode toch aangegeven worden door de persoon die de stal uitbaat waar de dieren normaal gehouden worden. Laatstgenoemde dient dan ook over de nodige NER te beschikken. Om de mestafzet op weiden van derden in rekening te brengen, moet er tussen de betrokken partijen een ‘inscharingscontract’ opgesteld worden. Dit is een bewijs van mestafzet door de inschaarder (= de persoon die zijn paarden laat grazen op een perceel) en een bewijs van mestafname door de houder van het perceel (= de persoon die de bemestingsrechten heeft op het perceel en die het perceel ter beschikking stelt van de inschaarder).
Bemesting percelen
Als gebruiker van een perceel, bent u verantwoordelijk voor de bemesting. Belangrijk hierbij is dat niet meer mest op uw percelen wordt afgezet dan maximaal toegelaten volgens de wettelijke bemestingsnormen van de teelt op het perceel. Meer informatie hierover vindt u in de brochure ‘Normen en richtwaarden’.
» Klik hier voor de brochure.
Indien een landbouwer mest afzet op uw percelen, zal u met deze landbouwer een document moeten opmaken, waarin u akkoord gaat dat een bepaalde hoeveelheid mest op uw percelen wordt afgezet.
Transport van meststoffen
Als u mest produceert (bv. als landbouwer), dan mag u bepaalde meststoffen transporteren zonder een erkende mestvoerder in te schakelen. U moet zich dan wel bij de Mestbank registreren als verzender. Daarnaast bestaan er ook specifieke regels rond het opslaan van mest op de kopakker, het uitrijden van mest,…
» Klik hier voor meer info over de opslag van mest op landbouwgrond.