Economisch belang van de paardensector 04/10/2017 9 min

Economisch belang van de paardensector
- Europa (2010 en 2017)
- België (2003)
- Het Economisch belang van de export van paarden in België - Lisa Podevijn
- Vlaanderen (2008 - 2016)
- Policy reasearch (2008 - 2016)
- Departement Landbouw en Visserij (2016 en 2020)
- Onderzoek van de actuele economische waarde en ruimtelijke impact van de Limburgse paardenhouderij (2019)
- Sociaal-maatschappelijk
- Meer Cijfers

De paardensector doet het goed. Zowel op Europees, Belgisch als Vlaams niveau kunnen indrukwekkende cijfers voorgelegd worden. Hieronder vindt u enkele interessante studies omtrent de economie en de paardensector.

Europa (2010 en 2017)

In 2010 werd de waarde van de paardenhouderij op Europees niveau duidelijk aangetoond. Volgens cijfers van het European Horse Network realiseerde de Europese paardensector immers een economische bijdrage van meer dan 100 miljard euro per jaar en vertoonde deze een jaarlijkse groei van meer dan 5%. De sector creëerde bovendien 400.000 voltijdse banen in de EU.

7 jaar later wierp Europa opnieuw een blik op de paardensector. Het aantal jobs dat de paardenhouderij creëert wordt nu zelfs meer dan dubbel zo hoog geschat.
Op 14 maart 2017 keurde het Europees parlement met 656 van 696 stemmen een resolutie goed die het belang van de paardensector erkent voor de open ruimte en de economie in de Europese Unie.
Volgens de Fédération Equestre Internationale (FEI) genereert de sector meer dan 100 miljard euro per jaar. De naar schatting 7 miljoen paardachtigen in de EU, gebruiken minstens 2,6 miljoen hectare land. Meer dan 900.000 banen zijn uitsluitend afhankelijk van de paardensportindustrie in de EU. In de toelichtende nota lezen we bovendien, dat België met 0,046% de hoogste dichtheid “paard per capita” optekent in Europa. Hiermee worden de Vlaamse studies over het economisch belang van de sector uit 2008 en 2016 bevestigd.
In 2016 meldde het Departement Landbouw en Visserij van de Vlaamse overheid dat de Vlaamse paardensector in 2014 een omzet realiseerde van minstens 800 miljoen euro. Bovendien stelde de sector dat jaar minstens 2.700 voltijdse equivalenten (VTE) tewerk.

Verder bevat deze resolutie (2016/2078 INI) van het Europees Parlement interessante beschouwingen over verantwoordelijk eigenaarschap en verantwoordelijke verzorging van paardachtigen.
» Klik hier voor het volledige Nederlandstalige rapport (online - geen grafieken).
» Klik hier om het volledige Engelstalige rapport te downloaden (PDF - met grafieken).
» Klik hier voor de EU-resolutie.

Dat de paardensector nood aan ruimte heeft om zich verder duurzaam te ontwikkelen staat dan ook buiten kijf.


België (2003)

In 2003, nog voor de verplichte identificatie van paardachtigen cijfergegevens kon verschaffen over het aantal paarden in België onderzocht de UGent de economische meerwaarde van de Belgische paardensector.
Jacques Viane, Xavier Gellynck en Tania De Belder bestudeerden toen de toelevering, productie-activiteiten en eindproducten van de paardenhouderij in het gehele land.

Het volledige onderzoek kan u hieronder downloaden. Het gaat onder andere dieper in op het aantal paarden, handel, invoer en uitvoer, wedrennen, manegehouderij, paardenvlees, voeder, diergeneeskunde, hoefsmederij, ruitershop, opleidingen en het maatschappelijk belang van de sector.

Vergeet bij het doornemen van dit document niet dat de resultaten betrekking hebben op geheel België in het jaar 2003.

Onderzoek: De economische meerwaarde van de Belgische paardenhouderij | UGent (2003): Download

Het economisch belang van de export van paarden in België - Lisa Podevijn

De export is voor België van groot economisch belang. Ook de Belgische paarden dragen hun steentje bij als top exportproduct. Lisa Podevijn, master in handelswetenschappen, onderzocht voor haar eindwerk het economisch belang hiervan. Zij plaatste een enquête online die zowel is ingevuld door professionele handelaars alsook door liefhebbers die de afgelopen jaren 1 of meerdere paarden hebben verkocht.

Hieruit blijkt dat het economisch belang van de paardenhouderij misschien nog een stuk hoger ligt dan reeds bleek uit voorgaande studies. Het is niet eenvoudig om een waarde te plakken op verkochte paarden. In het onderzoek liepen de prijzen ook sterk uiteen (van 0 tot 1 miljoen Euro).

Enkele andere cijfers over de geëxporteerde paarden:

  • 55% is bestemd voor de jumpingsport
  • 17% is bestemd voor dressuur
  • 84,3% werd voorafgaand aan de verkoop veterinair gekeurd

Klik hier om de volledige studie te downloaden.


Vlaanderen (2008 - 2016)

Sinds 2008 werden er meermaals gegevens verzameld over de economische waarde van de Vlaamse paardensector.

Opgelet: De resultaten van deze studies kunnen niet zomaar naast elkaar gelegd worden. Er werden immers telkens andere subsectoren onderzocht en uiteenlopende methoden aangewend.


Policy Research (2008 - 2016)

De economische waarde van de Vlaamse paardensector werd voor het eerst onderzocht in 2008. In opdracht van de minister-president voerde Policy Research een gedetailleerde studie uit rond de economische relevantie van de paardenhouderij. De resultaten waren indrukwekkend: Met 200.000 betrokken personen, 150.000 paarden en meer dan 3.550 fulltime arbeidsequivalenten tewerkgesteld in maar liefst 1.750 bedrijven, realiseerde de sector een toegevoegde waarde van maar liefst 219 miljoen euro voor de Vlaamse economie.

Deze resultaten bewezen wat de sector zelf al lang aanvoelde en openden de deuren voor diverse ondersteuningsmaatregelen van de Vlaamse overheid (Dialoogdagen, Vlaams Actieplan voor de Paardenhouderij, oprichting van het Vlaams Paardenloket,…).
» Klik hier voor meer info over de dialoogdagen.
» Klik hier voor meer info over het Actieplan.

» Klik hier voor meer info over het Paardenloket (nu PaardenPunt Vlaanderen).

Hieronder vindt u de volledig studie, die alle onderdelen van de Vlaamse paardensector in detail bespreekt, en het persbericht dat omtrent het onderzoek werd verspreid.

Onderzoek: Economische waarde van de Vlaamse paardensector | Policy Research Corporation (2008): Download
Persbericht: Resultaten economische studie Vlaamse paardenhouderij | Kabinet minister-president (2008): Download


Departement Landbouw en Visserij (2016)

In 2016 publiceerde het Departement Landbouw en Visserij van de Vlaamse overheid een nieuwe studie over de Vlaamse paardensector. Het departement had enkele belangrijke subsectoren onder de loep genomen en stelde zo vast dat de Vlaamse paardensector in 2014 een omzet realiseerde van minstens 800 miljoen euro. Bovendien stelde de sector dat jaar minstens 2.700 voltijdse equivalenten (VTE) tewerk.

In 2014 telde Vlaanderen maar liefst 201.814 paardachtigen. Dat is 70% van het totale aantal in België. Zowel de buitenlandse handel als de fokkerij floreren. De 23 Vlaamse fokkersverenigingen houden de stamboeken bij van 33 paarden- of ezelrassen. Ze tellen samen niet minder dan 13.570 leden en realiseren een omzet van 2,8 miljoen euro. Ook de voortplanting van paarden wordt nauwgezet begeleid door erkende centra. De verkoop van sperma bestemd voor inseminatie, de transplantatie van embryo’s en de verzorging van geïnsemineerde paarden zijn goed voor 12 miljoen euro aan omzet en 100 VTE aan tewerkstelling.

Het sportieve en recreatieve gebruik van paarden geniet een grote populariteit in Vlaanderen. Vijf Vlaamse renverenigingen organiseren paardenwedrennen, goed voor 266,6 miljoen euro aan inkomsten. Daarnaast wordt ook heel wat energie gestoken in het trainen van paarden voor draf en galop en in het organiseren en begeleiden van sportkampen en sportwedstrijden. Paarden vindt men ook terug op agrarische bedrijven, op maneges en bij de politie. Er zijn in Vlaanderen 475 maneges en pensionstallen waar paarden ondergebracht worden. Dat genereert een omzet van 106 miljoen euro en 1.681 VTE aan tewerkstelling. Ook de veterinaire zorg krijgt heel wat aandacht. In Vlaanderen zijn 421 dierenartsen gemachtigd om paarden te behandelen en een vijftal professionele en moderne paardenklinieken staan ter beschikking voor kwaliteitsvolle zorg. De diergeneeskunde boekt een omzet van 25 miljoen euro en een tewerkstelling van bijna 200 VTE.

De paardenvleesverwerking is eveneens een economisch belangrijke activiteit in Vlaanderen. Een viertal gespecialiseerde bedrijven verwerkten in 2014 bijna 30.000 ton paardenvlees, goed voor een omzet van 115 miljoen euro en een tewerkstelling van 120 VTE. De Vlaamse consumptie van paardenvlees ligt, met 0,7 kg per capita per jaar, vrij laag in vergelijking met de totale vleesconsumptie. De omzet uit de verkoop van paardenvlees via slagers en de grootdistributie wordt geraamd op 65 miljoen euro.

Het is de bedoeling om dit eerste rapport in de toekomst op regelmatige basis verder te actualiseren en waar mogelijk, uit te breiden met nog ontbrekende gegevens.

» Klik hier voor de volledige studie.

Departement Landbouw en Visserij (2020)

Het geactualiseerd rapport ‘De paardensector in Vlaanderen - 2020’ is online gepubliceerd. U kan het rapport terugvinden via:

Eind 2020 waren er in Vlaanderen bijna 200.000 paardachtigen geregistreerd. Dat komt overeen met 14 paardachtigen per vierkante kilometer of 30 paardachtigen per 1000 inwoners. De Vlaamse overheid erkent fokkersverenigingen voor het opstellen en het bijhouden van een stamboek. In 2020 waren er 23 erkende stamboekverenigingen die samen 34 stamboeken voor paarden, pony’s en ezels beheren. De stamboekverenigingen tellen ruim 14.000 leden. Er werden in 2020 meer dan 12.000 veulens ingeschreven in de Vlaamse stamboeken. De stamboekverenigingen realiseerden in 2019 een omzet van 3,8 miljoen euro.

In 2020 bedroeg de geraamde omzet voor het geheel van de voortplantingsactiviteiten in de 108 erkende centra ongeveer 21 miljoen euro en werden er meer dan 100 voltijdequivalenten (vte’s) tewerkgesteld. Het aantal erkende centra blijft stabiel, terwijl de totale omzet met de helft toegenomen is. Dat is toch wel een zeer spectaculair cijfer.

Het economisch belang van de buitenlandse handel is ook aanzienlijk. Volgens de gegevens van Eurostat werden in 2020 bijna 3500 levende paarden ter waarde van 65 miljoen euro uitgevoerd vanuit Vlaanderen. De helft hiervan waren fokdieren. Wij kweken immers raspaarden die wereldwijd erkend worden. De belangrijkste afzetlanden voor onze fokdieren zijn Frankrijk, Ierland, Duitsland en Italië.

Het geactualiseerd monitoringrapport zal een basis vormen voor overleg met PaardenPunt Vlaanderen voor toekomstig beleid inzake paardenhouderij.

Het is alvast indrukwekkend op welke wijze onze Vlaamse paarden overal in de wereld aan de slag zijn.


ONDERZOEK van de actuele economische waarde en ruimtelijke impact van de Limburgse PAARDENHOUDERIJ (2019)

De provincie Limburg liet een doorlichting maken van de paardenhouderij op het eigen grondgebied. In deze studie wordt het belang van de Limburgse paardensector in beeld gebracht. Tot op heden werd deze sector in Vlaanderen nog niet op provinciaal niveau onderzocht. De provincie Limburg is de eerste die deze studie laat uitvoeren voor haar grondgebied, waardoor de studie zowel op het vlak van datacollectie als onderzoeksmethodiek als pilootstudie kan worden beschouwd.

Zie: https://www.limburg.be/webfiles/limburg/product/dienst_platteland_onderzoek_paardenhouderij.pdf


Onderzoek naar residentialisering van vrijgekomen hoeves in Oost-Vlaanderen

Lees het rapport hier.


Sociaal-maatschappelijk

Daarnaast mogen we ook de sociaal-maatschappelijke waarde van de Vlaamse paardensector niet vergeten. Denk bijvoorbeeld maar aan de inzet van het paard voor therapie, paardrijden voor personen met een handicap, zorgboerderijen, paardenkampen, plattelandsklassen, landschapsintegratie, sport, toerisme, recreatie, inzet van trekpaarden voor groenbeheer, ... .

Hoewel hier nog geen uitgebreide studie naar gevoerd werd, overstijgt het sociaal-maatschappelijk belang waarschijnlijk zelfs de economische meerwaarde.


Meer cijfers

Blijvende stijging

Onder andere het aantal paarden en hippische sportbeoefenaars in Vlaanderen, evolueert al jarenlang in sterk stijgende lijn. Daarom kunnen we toch wel met zekerheid stellen dat de economische relevantie van de paardenhouderij in positieve zin blijft evolueren.
Op onze website vindt u een dossier dat de sterktes van de Vlaamse paardensector op een rijtje zet. Hieraan voegen we regelmatig nieuwe info en cijfers toe. Aarzel ook niet om ons te contacteren voor de meest recente cijfers.
» Klik hier voor het dossier 'De Vlaamse paardensector, een succesverhaal'.
» Contacteer ons.

Manege- en pensionstalhouderij

Op onze website vindt u een dossier over het economisch en maatschappelijk belang van maneges en pensionstallen. Ook hieruit blijkt dat de paardenhouderij nog steeds aan een opmars bezig is.
» Klik hier voor het dossier.