In principe is het geven van een naam en ook van een stalnaam vrij.
Er zijn stamboekverenigingen die – al dan niet tegen betaling – binnen hun stamboek stalnamen voorbehouden aan een fokker die dat vraagt. Dat kan geregeld worden in het technisch reglement van het stamboek. In dat geval wordt een bepaalde suffix of affix voorbehouden aan een fokker/houder die dat aanvroeg. Het gaat in dat geval dus verder dan enkel de registratie van paarden met een suffix of affix. De fokker die dat vroeg krijgt binnen het stamboek het exclusief gebruiksrecht van een bepaalde stalnaam voorbehouden.
Dat reglement kan in principe enkel de stamboekvereniging die dat stamboek bijhoudt, verbinden en kan geen rechten verschaffen of verplichtingen opleggen aan derden, bv. andere stamboekverenigingen of fokkers/houders van andere stamboekverenigingen. In de paardenfokkerij kan de stamboekvereniging die het oorspronkelijke stamboek van een ras bijhoudt (het moederstamboek), deze rechten en plichten wel regelen in het foktechnisch reglement voor dat ras. Dat reglement moet dan worden toegepast door alle stamboekverenigingen die een dochterstamboek voor dat ras bijhouden.
Er bestaat een organisatie die de registratie van stalnamen internationaal regelt.
https://www.centralprefixregister.com/
Nogal wat stamboekverenigingen hebben een overeenkomst afgesloten met die organisatie.
Indien de stamboekvereniging in het foktechnisch reglement van het ras het voorbehouden van stalnamen voor een fokker heeft geregeld of hierover een overeenkomst heeft afgesloten, dan is die stamboekvereniging uiteraard verplicht dat reglement of die overeenkomst te respecteren.
Het is niet de stamboekvereniging die de namen geeft. De stamboekvereniging registreert enkel de naam, al dan niet vergezeld van een stalnaam, die de fokker/houder doorgeeft en dat binnen het kader van haar technisch reglement, de Vlaamse reglementering inzake fokkerij en de Belgische en Europese regelgeving inzake identificatie en registratie van paardachtigen (art. 38, 1. k) van EU-Verordening 2015/262. Daarbij is uitdrukkelijk voorzien dat het de houder is die die naam en stalnaam geeft. De stamboekvereniging registreert deze. Indien er al een inbreuk gemaakt zou worden op een (intellectueel) eigendomsrecht, quod non, dan wordt die inbreuk begaan door de fokker/houder die die naam gaf. Belangrijk punt is dat de regelgeving niet voorziet in de mogelijkheid om een geregistreerde naam achteraf te wijzigen.
De regelgeving inzake fokkerij, legt evenmin als de regelgeving inzake identificatie en registratie van paardachtigen, een verplichting op aan stamboekverenigingen waardoor een stamboekvereniging gebonden zou zijn door een voorbehouden van een stalnaam bij een andere stamboekvereniging. Er zijn stamboekverenigingen die geen stalnamen voorbehouden en de fokkers zijn in principe vrij hun paarden een naam te geven binnen de perken van de reglementering van elk stamboek.
Bepaalde stamboekverenigingen leggen op dat de eerste letter van de naam identiek moet zijn aan de eerste letter van de naam van de vader. Andere stamboeken voorzien een beginletter per jaargang. Die naam kan mede bestaan uit een affix of een suffix. Een overeenkomst tussen al de stamboeken om mekaars stalnamen te respecteren is er niet. Binnen de WBFSH kwam de problematiek van de stalnamen reeds aan bod. Er wordt geoordeeld dat het onbegonnen werk is voor de stamboekverenigingen om bij alle stamboeken na te gaan of een bepaalde stalnaam daar al is voorbehouden.
Een fokker zou zich kunnen beroepen op een intellectueel eigendomsrecht. Intellectuele eigendomsrechten worden strikt gereglementeerd.
https://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/Intellectuele_Eigendom/#.WP0K7E2hepo
Een specifiek intellectueel eigendomsrecht op stalnamen is er niet. Wereldwijd bestaan er honderden stamboeken en het kan in redelijkheid niet verwacht worden dat een stamboekvereniging die een stamboek bijhoudt wereldwijd alle stalnamen zou moeten opzoeken en nagaan of een bepaalde stalnaam daar al werd gebruikt en dan ook nog eens gaan verbieden aan hun fokkers om reeds geregistreerde stalnamen te gebruiken. Het kan voorgesteld worden dat bepaalde stalnamen door verschillende fokkers gebruikt worden. Er zijn ook meerdere koeien die blaar noemen. Namen en stalnamen zijn er zodanig veel, dat bezwaarlijk ingeroepen kan worden dat die voldoen aan de voorwaarden van auteursrechtelijke bescherming. Sommige fokkers gebruiken de stalnaam van de vader van hun veulen als een soort familienaam.
Een benaming kan beschermd zijn door auteursrecht, merkenrecht, als geografische aanduiding, familienaam, handelsnaam of vennootschapsnaam. Het registreren van een naam, zou dus in theorie een inbreuk kunnen uitmaken op de intellectuele eigendomsrechten of de legitieme belangen van derden.
Een handelsnaam kan alleen toebehoren aan een bedrijf. Een particulier die af en toe wat verkoopt en daarbij een fantasienaam gebruikt, heeft nog niet automatisch een handelsnaam. Hij moet echt beroepsmatig handelen. De handelsnaamwet eist ook dat er verwarring kan ontstaan tussen de twee bedrijfsnamen. Nu bij paarden de origine gekend is, kan aangehaald worden dat het gebruik van eenzelfde stalnaam, niet voldoet aan de voorwaarde dat er verwarring kan ontstaan.
Een werk wordt slechts beschermd door het auteursrecht op voorwaarde dat:
- het werk het resultaat is van een creatieve activiteit
- het werk uitgedrukt is in een concrete vorm
- het werk origineel is.
Het werk moet het resultaat zijn van een creatieve activiteit. Het auteursrecht beschermt “werken van letterkunde en kunst”. Het auteursrecht kan elke schepping van de menselijke geest, die is uitgedrukt in een literaire of artistieke taal, beschermen. Dit recht kan betrekking hebben op allerhande grafische expressievormen zoals schilderijen, tekeningen, filmwerken en foto’s, maar ook van toepassing zijn op andere vormen zoals muziekstukken, beeldhouwwerken, enz. Vraag is of dat ook op een stalnaam kan slaan.
De regels met betrekking tot eventuele inbreuk op de rechten of belangen van derden variëren al naar gelang al dan niet te goeder dan wel te kwader trouw is (bv. de registratie gebeurde met het oog op het toebrengen van schade aan een andere partij die rechten op de gebruikte benaming bezit). Wanneer een stamboek een bepaalde stalnaam registreert heeft het daar in principe geen belang bij, zodat bezwaarlijk voorgehouden kan worden dat er vanwege een stamboekvereniging sprake zou zijn van kwade trouw.
Wanneer een fokker vaststelt dat zijn stalnaam gebruikt wordt door derden, dan kan die altijd die persoon contacteren en vragen dat niet meer te doen. De kans om via een gerechtelijke procedure een verbod te bekomen, is niet groot. Zeker is dat dergelijke procedure veel tijd en geld zal kosten.
Conclusie:
Geconcludeerd kan dan ook worden dat in principe een stamboekvereniging niet verweten kan worden een naam te registreren met een suffix of een affix dat ook reeds elders werd gebruikt, tenzij dat verboden wordt ingevolge een eigen reglement van die stamboekvereniging of een overeenkomst die de stamboekvereniging afsloot, bv. met een internationale organisatie die stalnamen registreert.
Regelgeving
Er bestaat geen specifieke reglementering voor stalnamen. De naam is daarentegen wel gereglementeerd:
- In de Fokkerijverordening 2016/1012 is in Bijlage II, deel 1, Hfdst 1. 3 voorzien dat een stamboekvereniging bij het inschrijven van een dier dat eerder reeds was ingeschreven in een stamboek door een andere stamboekvereniging, de naam overneemt, in functie van de uniekheid en continuïteit van de identificatie, tenzij door de twee stamboekverenigingen een afwijking is overeengekomen.
- Dit was ook al geregeld in RL90/427 en overgenomen in het Fokkerijbesluit, artikel 11 §5.
- Uitvoeringsverordening (EU) 2015/262 van de Commissie van 17 februari 2015 tot vaststelling van voorschriften overeenkomstig de Richtlijnen 90/427/EEG en 2009/156/EG van de Raad met betrekking tot de methoden voor de identificatie van paardachtigen (verordening paardenpaspoort) voorziet in de registratie van de naam bij de geboorte en de eventuele commerciële naam (art.38. 1. k). Naast de naam kan er dus ook nog een commerciële naam geregistreerd worden.
Art. 11 § 5. Op verzoek van de eigenaar van een raszuiver fokdier, van een geregistreerde paardachtige of van sperma, eicellen of embryo's ervan moet de erkende vereniging of organisatie van fokkers die een stamboek bijhoudt voor dat ras, als ervoor een certificaat als vermeld in titel VII, met uitzondering van het document, vermeld in artikel 29, kan worden voorgelegd, dat dier, de donor of de donoren opnemen in de gepaste afdeling en klasse van dat stamboek, met vermelding van alle gegevens die volgens de Europese beschikking in kwestie minstens moeten worden vermeld op het certificaat.
De oorspronkelijke naam van een raszuiver fokdier of van een geregistreerde paardachtige mag worden voorafgegaan of gevolgd door een andere, zelfs voorlopige naam, op voorwaarde dat, zolang het betrokken dier leeft, de oorspronkelijke naam tussen haakjes behouden blijft, en mits het land van geboorte wordt aangegeven met het bij de internationale overeenkomsten erkende letterwoord.
Een erkende vereniging of organisatie van fokkers of een erkende onderneming die een raszuiver fokdier opneemt in haar register, moet telkens als dat dier wordt vermeld, bij dat dier tussen haakjes het stamboek waarin het bij de geboorte werd opgenomen, het stamboeknummer en eventueel de naam die eraan werd toegekend, vermelden.
Uitvoeringsverordening (EU) 2015/262 van de Commissie van 17 februari 2015 tot vaststelling van voorschriften overeenkomstig de Richtlijnen 90/427/EEG en 2009/156/EG van de Raad met betrekking tot de methoden voor de identificatie van paardachtigen (verordening paardenpaspoort) voorziet in de registratie van de naam bij de geboorte en de eventuele commerciële naam:
art.38. 1. k)
1.Bij de afgifte van het identificatiedocument of de registratie van eerder afgegeven identificatiedocumenten registreert de instantie van afgifte ten minste de volgende gegevens over de paardachtige in haar database:
…
k) de door de in punt i) bedoelde houder opgegeven naam van het dier (d.w.z. de naam bij de geboorte en de eventuele commerciële naam); 3.3.2015 L 59/27 Publicatieblad van de Europese Unie NL
Bijlage II Deel 1 Hoofdstuk 1. 3. In aanvulling op de voorschriften van punt 1, onder c), van dit hoofdstuk gaat een stamboekvereniging die in haar stamboek een raszuiver fokpaard of -ezel inschrijft dat/die reeds is ingeschreven in een stamboek dat is opgesteld door een andere stamboekvereniging die een overeenkomstig artikel 8, lid 3, en, in voorkomend geval, artikel 12 goedgekeurd fokprogramma uitvoert, over tot inschrijving van dat raszuivere fokdier in onder het identificatienummer dat eraan is toegekend overeenkomstig Verordening (EU) 2016/429 dat de uniekheid en continuïteit van de identificatie van dat dier moet waarborgen, en, tenzij de twee betrokken stamboekverenigingen een afwijking zijn overeengekomen, onder dezelfde naam, met vermelding van de code van het land van geboorte, overeenkomstig internationale overeenkomsten voor het betrokken ras.