Eén van die bijzondere eigenschappen van het paardengebit bestaat erin dat de tanden levenslang blijven doorgroeien als compensatie voor de slijtage onder invloed van het kauwen van vezelrijke plantaardige voeding. Het grootste gedeelte van de tanden zit verborgen in het kaakbeen (Fig. 1.a. en 1.b.). De kroon die we in de mond te zien krijgen is slechts het topje van de ijsberg.
 |  |
Figuur 1.a. Beeld in de mond van een paard: De kiezen vormen aaneengesloten rijen tanden tot diep in de mond. We zien slechts een heel klein stukje van de totale tand (het topje van de ijsberg). | Figuur 1.b. Het grootste deel van de tandkronen zit diep in het kaakbeen ingebed. Op deze manier beschikt het paard over voldoende tandweefsel als compensatie voor de voortdurende groei en slijtage die de tanden ondergaan. |
Dat voortdurende doorgroeien van de tanden houdt ook in dat indien de tanden van boven- en onderkaak niet perfect ten opzichte van elkaar gepositioneerd zijn, sommige tandvlakken onvoldoende slijten wat tot de vorming van zogenaamde ‘haken’ kan leiden (Fig. 2.a. en 2.b.). Afhankelijk van de grootte en lokalisatie van die haken kan dit pijnlijke kwetsuren van de slijmvliezen in de mond opleveren of wordt de beweeglijkheid van de kaken ten opzichte van elkaar gehinderd. Dit kan zich zowel uiten in minder efficiënt kauwen als in bitafweer tijdens het rijden. Als je paard normaal eet/kauwt en geen problemen heeft met het bit, wil dit absoluut niet betekenen dat het dan ook een perfect gebit heeft. In tegenstelling tot bij het bestaan van gewrichts- of peesletsels, kunnen veel paarden hun gebitsproblemen perfect verborgen houden tot een bepaalde pijngrens overschreden wordt. Heel vaak treft men in die gevallen ernstige problemen aan die zelden met één simpele ingreep kunnen verholpen worden.
 |  |
Figuur 2.a. De eerste kies van de rechter bovenkaak vertoont haakvorming als gevolg van het doorgroeien van de tanden en het slecht op elkaar staan van tanden in bovenkaak tov onderkaak. | Figuur 2.b. De achterzijde van de laatste kies in de linker onderkaak vertoont een enorme haak. Als je weet dat tanden groeien met een snelheid van 2-3 mm/jaar kan je zelf inschatten hoelang het geduurd heeft om een dergelijke haak te vormen. |
Een regelmatige controle van het gebit is dus geen overbodige luxe. De meest voorkomende afwijking die we bij meer dan 85% van onze paarden aantreffen zijn kleine haakjes (zogenaamde emailpunten) in combinatie met kwetsuren van wangen en/of tong (Fig. 3.). Tijdens een jaarlijkse gebitscontrole worden o.a. dergelijke haakjes afgerond met speciale raspen waardoor erger voorkomen wordt. Indien niet te ernstig, genezen de opgelopen kwetsuren spontaan over verloop van enkele dagen.
Tijdens de check-up worden ook alle tekortkomingen van het gebit in kaart gebracht en indien mogelijk ook onmiddellijk behandeld. Aangezien elk paard zijn eigen unieke gebit heeft, is de behandeling afhankelijk van het paard.
 | Figuur 3. Scherpe emailpunten ontwikkelen zich o.a. aan de buitenzijde van de bovenkiezen. Tijdens het kauwen of door het gebruik van een bit schuren deze punten tegen het slijmvlies van de wangen waardoor pijnlijke verwondingen ontstaan. |