Veiligheidsmaatregelen bij de organisatie van hippische evenementen: Reglementering en aanbevelingen 08/08/2013 <1 min

De veiligheidsmaatregelen die leden van een vereniging moeten nemen bij de organisatie van paardenwedstrijden, zijn eigenlijk niet gereglementeerd.

De algemene basiswet rond veiligheidsmaatregelen bij de organisatie van sportactiviteiten en -evenementen is de wet van 09.02.1994 betreffende de veiligheid van producten en diensten. Deze wet is een kader waarin geen concrete richtlijnen zijn opgenomen. Die concrete richtlijnen zijn terug te vinden in verschillende uitvoeringsbesluiten, waaronder:

• het KB van 4.3.2001 op de extreme ontspanningsactiviteiten: Dit is enkel van toepassing indien de focus van het evenement ligt op installaties die gebruikt worden om de deelnemers een gevoel van gevaar te laten ervaren, hetgeen niet het geval is bij normale paardenwedstrijden;
• het KB van 25.4.2001 op de actieve ontspanningsevenementen: Dit KB beoogt niet de activiteiten ingericht door een sportvereniging, -club of – federatie voor hun leden, indien deze activiteiten binnen het normale kader van hun sportactiviteit vallen. Dus ook dit KB zal in principe niet van toepassing zijn voor sportwedstrijden die door een vereniging voor haar leden ingericht worden. Indien het KB van 25.4.2001 toch van toepassing is, dient er een risicoanalyse uitgevoerd te worden, moet er een preventiemaatregel opgesteld en toegepast worden en zal er één eindverantwoordelijke aangeduid moeten worden die aanwezig is gedurende het ganse actief ontspanningsevenement.

Daarnaast bestaan er nog een aantal wettelijke bepalingen zoals:

• de “voetbalwet” voor de organisatie van voetbalwedstrijden (risicowedstrijden);
• de “rallywet” voor de organisatie van motorsportwedstrijden op de openbare weg.

De provinciale of de gemeentelijke overheden kunnen individuele en specifieke voorwaarden opleggen voor de organisatie van massamanifestaties (vb. Wereldkampioenschappen, enz.). Het uitreiken van de vergunning voor het organiseren van sportmanifestaties gebeurt door de gemeente. Deze kan aan het toekennen van deze vergunning voorwaarden verbinden betreffende te nemen voorzieningen op het vlak van (medische) veiligheid.

Ook sommige sportfederaties (vb. Wielrijdersbond, Motorrijderbond, PaardenSport Vlaanderen, LRV, enz.) hebben een intern reglement voor de organisatie van sportwedstrijden.

In praktijk kan de organisator van een evenement best advies inwinnen bij verschillende instanties:

Eerstehulporganisaties: Rode Kruis Vlaanderen, Vlaamse Kruis, Vlaamse Hulpdienst

De organisator kan terecht bij het Rode Kruis Vlaanderen of het Vlaamse Kruis voor advies over de te nemen preventieve acties. De eerstehulporganisaties zullen bepalen welke middelen en mankracht er moet worden ingezet op basis van een beperkte risico-analyse, die rekening houdt met de aard van de activiteit, de plaats, het verwachte aantal mensen, ... Dit gebeurt in overleg met de organisator.

Rode Kruis Vlaanderen: tel.: 015 44 33 22

» Klik hier om naar de website van het Rode Kruis te gaan.

Vlaamse Kruis: tel.: 015 27 61 00 | fax: 015 20 87 29 | e-mail: as@hvk.be

» Klik hier om naar de website van het Vlaamse Kruis te gaan.

Provinciale gezondheidsinspectiedienst

Een tweede advies kan gevraagd worden aan de provinciale gezondheidsinspectiedienst:

• Antwerpen: tel.: 02 524 78 53 | e-mail: icm.antwerpen@health.fgove.be | adres: Pelikaanstraat 4 (2e verdieping); 2018 Antwerpen
• Limburg: tel.: 02 524 78 01 | e-mail: icm.limburg@health.fgov.be | adres: St. Jozefstraat 14; 3500 Hasselt
• Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen: tel.: 09 268 64 50

De eindverantwoordelijkheid ligt bij de burgemeester.

De twee grootste paardensportverenigingen in Vlaanderen, PaardenSport Vlaanderen en LRV, werkten rond dit thema elk een zeer gedetailleerd reglement uit. Deze reglementen geven een concreet idee over de in te zetten hulpverlening in functie van de aard (discipline) van het paardenevent.
Bij een hippisch evenement wordt aanbevolen dat de organisator de volgende medisch-sanitaire schikkingen neemt:

1. Plaatselijke activiteit van één vereniging (oefening, uitstap….)

• Aanwezigheid van iemand die eerste hulp kan verlenen

2. Dressuurwedstrijd

• Beschikbaarheid van een EHBO-kist
• Aanwezigheid van iemand die een ruime EHBO-ervaring heeft

3. Indoor: winterwedstrijd, geen plaatselijke activiteit (punt 1) of dressuurdag (punt 2)

1. De minimuminzet is een eerste-hulp-aanwezigheid van minimaal 3 personen.
2. De inzet van een ziekenwagen is niet nodig indien een 100-ziekenwagen voldoende snel (binnen 10 minuten) aanwezig kan zijn.
3. Als er geen ziekenwagen is ingezet, dient in voorkomend geval de 100-ziekenwagen opgeroepen te worden.

4. Outdoor: zomerwedstrijd, tornooi, wedstrijd jonge paarden, bekwaamheidsproef
(geen dressuur- of veelzijdigheidswedstrijd)

• Minimuminzet: een hulppost met voldoende medewerkers (aantal te bepalen door de verantwoordelijke van de hulppost)
• De inzet van een ziekenwagen is niet nodig indien een 100-ziekenwagen voldoende snel (binnen 10 minuten) aanwezig kan zijn.
• Als er geen ziekenwagen is ingezet, dient in voorkomend geval de 100-ziekenwagen opgeroepen te worden.

5. Veelzijdigheids-, eventingwedstrijd

• Minimuminzet: een hulppost met 6 hulpverleners en een (door het lid-organisator te voorzien) arts ter plaatse. Deze laatste mag ook een (para)medicus met bijzondere beroepstitel spoed en intensieve zorgen zijn. In overleg tussen de organisatie en hulpverlenende instantie kan over een meerinzet beslist worden.
• Een ziekenwagen is verplicht aanwezig tijdens de wedstrijd (als deze niet beschikbaar is, moet de wedstrijd stil gelegd worden). Indien twee ziekenwagens worden ingezet en één voertuig een afvoering uitvoert dan kan de tweede stand-by blijven zodat de wedstrijd niet onderbroken hoeft te worden.
• Er dient op voorhand een briefing gehouden te worden voor de hulpdiensten, met een verkenning van het parcours.

PaardenSport Vlaanderen en LRV wijzen er ook op dat de hulpposten:

• tijdig aanwezig dienen te zijn en ook ter plaatse moeten blijven tot de wedstrijd beëindigd is;
• zich in de nabijheid van de wedstrijd bevinden.

T.a.v. de medisch-sanitaire hulpposten worden bovendien minimaal schikkingen genomen omtrent:

• een ruimte van minimum vier bij vier meter om een verzorging met de nodige privacy te kunnen uitvoeren (Indien niet beschikbaar voorziet de hulpverlenende instantie zelf de nodige infrastructuur (een tent).);
• de inzet en locatie van de medisch-sanitaire middelen;
• de begin- en einduur van het evenement;
• de vrije aan- en afvoerwegen voor ziekenwagens;
• een afdoende catering voor de hulpverleners.

Naast rekening te houden met wat vooraf ging in dit dossier, kan u ook het draaiboek raadplegen van de FOD Economie. De FOD zette het draaiboek online om organisatoren te helpen bij het beheersen en sturen van de veiligheid op evenementen. Maak er gebruik van.
» Klik hier om het draaiboek te downloaden.