De Vlaamse paardensector, een succesverhaal 02/04/2015 3 min

Vlaanderen is de perfecte voedingsbodem voor paardenfokkerij. De weersomstandigheden, vegetatie, expertise, omkadering, passie,... die onze regio te bieden heeft, kan nergens ter wereld gekopieerd worden. Daarom staat Vlaanderen al sinds het begin van de 20ste eeuw aan de top van de internationale paardenexport.

Door de jaren heen, evolueerde het aanbod flexibel mee met de veranderende markt. Vanaf het eind van de 19de eeuw tot kort na de tweede wereldoorlog, trok het Belgisch Trekpaard, letterlijk en figuurlijk, de Vlaamse economie. Ondertussen ligt de klemtoon vooral op topsport en zijn onze succesvolle springpaarden, van stamboeken als het Belgisch Warmbloedpaard en Zangersheide, in alle uithoeken van de wereld gegeerd. Opmerkelijk genoeg oogsten onze fokkers en handelaars daarnaast ook grote successen met Arabische Volbloedpaarden die hier geboren werden.

In de volgende hoofdstukken gaan we dieper in op de concrete successen en eigenschappen waarmee deze rassen heel wat buitenlandse kopers wisten te verleiden. Hier zetten we eerst enkele exportweetjes op een rijtje.

Export neemt stijle vlucht

In 2014 exporteerde Vlaanderen 4.276 paarden ter waarde van 85 miljoen euro (gemiddeld 20.000 euro per paard). Onder andere gezien de paardensport wereldwijd steeds meer aan populariteit wint, en onze ‘Vlaamse’ paarden momenteel verschillende internationale rankings aanvoeren, ligt het in de lijn der verwachtingen dat dit aantal de komende jaren verder zal stijgen.

Al meer dan 20 jaar lang transporteert het Vlaamse bedrijf “European Horse Services” (EHS) paarden naar maar liefst 108 bestemmingen buiten de Europese Unie en verzorgt het daarbij ook de voorgeschreven quarantainemaatregelen. In 1992 werden jaarlijks 'amper' een 300-tal paarden getransporteerd. Dit liep echter snel op naar 1.107 stuks in 2008, 2.186 in 2010, 2.886 in 2012, 2.934 in 2013, 2.973in 2014 en 3.104 in 2016. Hiernaast vertrekken er ook nog heel wat paarden via Nederlandse en Duitse bedrijven naar het buitenland.

Belangrijkse exportlanden

Volgende landen zijn onze grootste afnemers:

1. Verenigde staten
2. Japan
3. Brazilië
4. Zwitserland
5. Canada

Waar de export lange tijd vooral gericht was naar Europese lidstaten en de Verenigde Staten, Canada en Mexico, is er de laatste jaren een grote interesse van ‘nieuwe’ landen in onze paarden.

Zo werd, na jaren onderhandelen, in november 2013 een handelsprotocol met China ondertekend. De Chinezen waarderen de kwaliteit van onze paarden en zijn zeer tevreden over de professionele begeleiding die ze krijgen. Sinds de bekrachtiging van het protocol vertrokken al meer dan zeventig paarden naar China (cijfers april 2015). Naar de toekomst toe, ziet het er ook rooskleurig uit aangezien China veel interesse toont voor diverse rassen zoals springpaarden, trekpaarden en Arabische paarden. Bekijk hier een korte reportage van Kanaal Z over de Belgische paardensector en China. Er is ook een artikel in de Tijd verschenen (2017).

Daarnaast is Zuid-Amerika in volle expansie en vinden onze paarden steeds vaker een nieuwe thuis in Colombia, Uruguay, Argentinië, Chili en Peru. Brazilië, dat drijft op een economische “boom”, werd enkele jaren geleden zelfs onze tweede grootste afnemer buiten Europa (na de Verenigde Staten).
BewarenBewarenBewaren

De kwaliteit van onze Vlaamse springpaarden wordt wereldwijd geroemd. In alle uithoeken van de wereld, concurreren paarden die hier gefokt werden op het allerhoogste niveau. Fenomenale sportresultaten volgen elkaar in sneltempo op. Geen wonder dus, dat de internationale vraag naar onze jumpingpaarden blijft stijgen. Jaarlijks exporteert Vlaanderen duizenden Vlaamse springpaarden.

Op deze pagina zetten we enkele belangrijke verwezenlijkingen van onze paradepaardjes op een rijtje. Meer bepaald nemen we hun positie op de internationale fokkerijranglijsten en hun sportieve overwinningen onder de loep.

---

WBFSH: Vlaanderen kleurt internationale fokkerijranglijsten

De World Breeding Organisation for Sportshorses (WBFSH) is de enige internationale federatie voor sportpaardenstamboeken ter wereld. In samenwerking met de FEI - de internationale hippische sportfederatie - publiceert deze organisatie verschillende officiële ranglijsten. De Vlaamse sportpaarden, dekhengsten en stamboeken drukken al jaren hun stempel op deze rankings, vooral binnen de jumpingsport.

WBFSH-ranglijst voor stamboeken

Vlaanderen huisvest twee stamboeken voor springpaarden: Het Belgisch Warmbloedpaard (BWP) en Studbook Zangersheide (Z). Beide stamboeken leggen hun goedgekeurde hengsten en gelabelde merries zeer strenge gezondheidseisen op om de kwaliteit van hun nakomelingen te optimaliseren. Fokkerij en sport gaan hier hand in hand, met uitstekende resultaten tot gevolg. In de officiële “World Breeding Federation for Sporthorses (WBFSH) World Ranking List” voor jumpingstamboeken, staan BWP en Zangersheide al jaren mee aan de top. Deze officiële classificatie geeft weer welke stamboeken wereldwijd de meest succesvolle sportpaarden produceren.

De ranglijst wordt berekend op basis van de sportresultaten van de paarden die binnen een bepaald stamboek gefokt werden. WBFSH houdt geen rekening met het aantal geregistreerde paarden per stamboek. Moest dit het geval zijn, zouden onze Vlaamse springpaardenstamboeken geregeld eenzaam bovenaan de ranglijst staan. Vlaanderen is geen grote regio. Daarom worden er minder paarden in onze stamboeken ingeschreven dan in die van de grotere landen. Het is dus een enorme prestatie dat beide stamboeken, met hun relatief kleine aantal ingeschreven paarden, al jaren bovenaan de rankings vertoeven. De stamboeken die hoger genoteerd staan, zijn meestal groter van omvang.
Met andere woorden: Een paard gefokt in Vlaanderen, heeft meer kans om een wereldpaard te worden dan de paarden gefokt in eender welk ander stamboek.

Momenteel staat BWP op de vierde en Z op de elfde plaats (cijfers 30 april 2018). De ranglijsten worden maandelijks vernieuwd en zijn onderhevig aan schommelingen. BWP heeft al meermaals op de eerste plaats gestaan. Het Waalse stamboek SBS vinden we trouwens terug op en knappe negende plaats. De meest recente cijfers kan u altijd hier terugvinden: https://www.wbfsh.org/GB/Rankings/WBFSH%20rankings.aspx

WBFSH-ranglijst voor sportpaarden

Naast een ranglijst voor stamboeken, publiceert WBFSH maandelijks een overzicht van de meest succesvolle competitiepaarden binnen elke erkende hippische discipline. Op de ranglijst voor jumpingpaarden nemen Vlaamse paarden geregeld de hoogste schavotjes in. Enkele voorbeelden:

• 2017: Halifax van het Kluizebos - 1ste plaats (Heartbreaker | BWP)
• 2013: Cylana - 2de plaats (ex. Cylana van de Ruitershoeve | Skippy II | BWP)
• 2013: Cella - 3de plaats (ex. Centoia Van’t Roosakker | Cento | BWP)
• 2012: Glock's London - 1ste plaats (ex Carembar De Muze | Nabab De Rêve | BWP)
• ...

In 2013 (30/9), toen BWP helemaal bovenaan de ranglijst voor jumpingstamboeken vertoefde, stonden maar liefst drie Vlaamse paarden in de top tien (30%). In 2017 staat BWP weer helemaal vanboven in de ranglijst voor jumpingstamboeken en zijn vier BWP paarden opgenomen in de top tien van beste paarden ter wereld. Studbook Zangersheide staat met Don VHP Z (Diamant De Semilly) op een derde plaats in de top tien van beste springpaarden.

WBFSH-ranglijst voor dekhengsten

Darco | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

Zowel in de rankings voor stamboeken als sportpaarden gooit Vlaanderen binnen de jumpingdiscipline zeer hoge ogen. Maar WBFSH publiceert jaarlijks nog een derde ranglijst en daar zijn onze resultaten nog indrukwekkender. BWP heeft jarenlang de WBFSH-rankings voor jumpinghengsten gedomineerd. Deze wordt berekend op basis van de sportprestaties van hun nakomelingen. Gedurende vijf jaar (van 2007 tot en met 2011) stond de legendarische BWP-dekhengst Darco onafgebroken op nummer één. Geen enkele andere hengst deed hem dat ooit voor. Hierdoor is Darco zonder enige twijfel “de beste hengst aller tijden”. Pas in 2014, 8 jaar na zijn dood, verdween hij uit de top 10. Ook Nabab De Rêve verscheen meer dan vijf jaar op rij bij de beste hengsten in deze lijst. Hij is onder andere de vader van Vigo d’Arsouilles, het paard waarmee Philippe Le Jeune wereldkampioen werd, en van Glock's London.

Momenteel (rankings 2017) is het de prachtige schimmelhengst Cornet Obelensky (BWP) die op de vierde plaats de eer hoog houdt voor Vlaanderen. Het is verbluffend hoeveel van zijn nakomelingen op dit moment de concurrentie het nakijken geven in de belangrijkste wedstrijden.

---

Medailles en overwinningen

Om bovenaan de WBFSH-rankings te pronken moeten paarden zeer constant presteren en dus erg vaak deelnemen aan belangrijke wedstrijden. We mogen zeker niet vergeten om ook hun resultaten op deze individuele wedstrijden even onder de loep te nemen. Hieronder volgen enkele voorbeelden van recente overwinningen en medailles:

Olympische spelen Rio 2016

Ruim een kwart van de voor de olympische jumping geselecteerde paarden was Belgisch gefokt (25 van de 89: 14 bij BWP, 6 bij SBS en 5 studbook Zangersheide). Deze Belgisch gefokte paarden haalden in Rio ook nog eens fantastische resultaten. Maar liefst 7 van deze paarden zorgden voor een olympische medaille.
In de individuele jumping behaalde de Zweed Peder Fredricson met ALL In (SBS) de zilveren medaille.
In de jumping voor landenteams, was het al België dat de klok sloeg. Frankrijk dankt zijn gouden medaille aan Flora de Mariposa (BWP) en Rêveur de Hurtebise (SBS). De zilveren medaille van de Verenigde Staten werd behaald met drie Belgische paarden: Barron (SBS), Cortes C (BWP) en Azur (SBS). First Class van Eeckelgem (BWP) zorgde dan weer voor de bronzen medaille van het Duitse landenteam

Wereldruiterspelen 2014: Caen

Het beste jumpingpaard van de voorbije wereldkampioenschappen werd in Vlaanderen gefokt en heet Cortes C. Dankzij een volledig foutloze finale werd hij volledig terecht tot beste jumpingpaard van de competitie gekroond. Deze BWP-er werd gefokt door Bart Clement en combineert twee van de belangrijkste bloedlijnen van onze twee Vlaamse springpaardenstamboeken: Randel Z (gefokt door Stoeterij Zangersheide) x Darco (Belgisch Warmbloedpaard).

Cortes C | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

Bijna 24% van de jumpingpaarden die aan de start kwamen, waren Belgisch gefokt. Drie van hen wisten door te stoten tot de top tien en twee Belgische fokproducten veroverden een plaatsje bij de vijf beste combinaties.

Europese kampioenschappen 2013: Denemarken

Op de Europese kampioenschappen van 2013 haalde de Brit Ben Maher met Cella (ex. Centoia Van’t Roosakker | BWP) het zilver binnen. Naast deze overwinning boekte de Britse publiekslieveling in de zomer van 2013 nog heel wat goede resultaten met deze merrie. Op 31 augustus 2013 kwam hij dankzij haar op de eerste plaats van de Longines wereldranglijst voor jumpingruiters terecht.

Grote Prijs van Spruce Meadows 2012 en 2013

De GP van Spruce Meadows (Calgary) staat, samen met de GP van Aken, aangeschreven als de meest prestigieuze jumpingwedstrijd ter wereld. In 2013 sprong Vlaming Pieter Devos met de merrie Candy (BWP – V. Nabab de Rêve) hier naar de overwinning.

Olympische Spelen 2012

Onze Belgische jumpingpaarden haalden op de Olympische Spelen te Londen (2012) maar liefst 5 medailles. Glock’s London (ex-Carember De Muze | Nabab De Rêve x Chin Chin | BWP) behaalde met zijn ruiter Gerco Schröder twee zilveren medailles: één in de individuele competitie en één in de landenprijs. Het succes van de Nederlandse ploeg op de Olympische Spelen valt dus gedeeltelijk toe te schrijven aan een Vlaams paard.

Glock’s London werd gefokt door Joris De Brabander uit Sint-Niklaas, tevens de eigenaar van wereldkampioen Vigo d’Arsouilles. Tijdens de laatste dag van de individuele competitie kwam nog één van zijn fokproducten aan de start. De vorige Olympische kampioen Eric Lamaze stelde zijn vertrouwen immers in Derly Chin De Muze (For Pleasure x Nabab De Rêve | BWP).

London (ex-Carambar De Muze) | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

Het bronzen Saoedi-Arabische team, deed beroep twee Vlaamse paarden: Bayard Van De Villa Theresia (Kashmir Van Schuttershof x Camus | BWP) bereden door Ramzy Al Durhami en Davos (ex-Candiago Z | Carthago x Pericles | Z) onder het zadel van Prins Abdullah Al Saud. Dit team werd trouwens gecoacht door voormalig Belgisch Olympisch medaillewinnaar Stanny Van Paesschen.

Tijdens de laatste competitiedag van de Olympische jumping kwamen de 37 beste paarden aan de start. Maar liefst 9 van hen werden in België gefokt (24,3%):

• Bayard Van De Villa Therasia | BWP | Ramzy Al Duhami | Saoudi-Arabië
• Bufero Van Het Panishof | BWP | Dirk Demeersman | België
• Cadjanine Z | Z | Gregory Whatelet | België
• Davos (ex-Candiago Z) | Z | Prins Abdullah Al Saud | Saoudi-Arabië
• Derly Chin De Muze | BWP | Eric Lamaze | Canada
• Glock’s London (ex-Carambar De Muze) | BWP | Gerco Schröder | Nederland
• Hello Sanctos | SBS | Scott Brash | Groot-Brittannië
• Rahmanshof’s Bogeno | SBS | Alvaro Affonso De Miranda Neto | Brazilië
• Valentina Van’t Heike | BWP | Jos Lansink | België

Wereldruiterspelen 2010: Kentucky

In 2010 won de Vlaming Philippe Le Jeune het vierjaarlijks wereldkampioenschap Jumping. Hij behaalde zijn overwinning met het Belgische paard Vigo d’ Arsouilles, een zoon van de Vlaamse hengst Nabab De Rêve. Van de 121 deelnemende paarden aan het WK Jumping in Kentucky in 2010, waren er maar liefst 23 bij BWP en 8 bij Zangersheide geregistreerd. 1 op 4 van de deelnemende paarden hadden dus een Vlaamse achtergrond.

Vigo d' Arsouilles | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

Online veiling van Belgische toppaarden

Op 23 januari 2017 was er een primeur met een veilingsite voor de embryo's van Belgische top springpaarden. Het nieuwsbericht van de redactie kan u hier bekijken.

De kracht van de hedendaagse Vlaamse paardensector, valt voor een groot deel te danken aan de glorietijd van het Belgisch Trekpaard (van het laatste kwart van de 19de eeuw tot kort na de tweede wereldoorlog). Deze machtige reuzen hebben het de voorbije decennia niet gemakkelijk gehad. Ze verdwenen letterlijk steeds meer uit het landschap. Maar sinds een aantal jaren is het Belgisch Trekpaard, uniek in de wereld, weer aan een opmars bezig.

Glorieperiode

In 1878 werd de legendarische Billant in Parijs uitgeroepen tot beste trekpaardhengst ter wereld. Dit luidde het begin in van een tijdperk waar paardenfokkers nu nog steeds de vruchten van plukken. Het Belgisch trekpaard trok van wal op een veroveringstocht die uiteindelijk tot een totale wereldwijde marktdominantie zou leiden. De Belgische trekpaarden waren de sterkste ter wereld en wie efficiënt wou werken, móest ze hebben. De paardenfokkerij en -handel professionaliseerde en veel van de knowhow waar we nu op steunen hebben we nog steeds te danken aan de pioniers uit deze periode.

Brillant

Van een stamboek van het Belgisch Trekpaard was in 1878 nog geen sprake. Er bestonden enkel verschillende lokale “rassen” en verenigingen. Een aantal dynamische mensen zag in dat samenwerken essentieel was en dit resulteerde in 1886 in de oprichting van het Stamboek voor het Belgisch Trekpaard. Mede dankzij de substantiële steun van de overheid, schreef het stamboek al snel een echt succesverhaal. Het Belgisch Trekpaard katapulteerde zich op enkele jaren tijd tot het voornaamste exportproduct van ons land, belangrijker dan kolen en staal samen. Met 31.000 uitgevoerde paarden voor een bedrag van meer dan 187 miljoen euro per jaar, trokken onze machtige reuzen tussen de twee Wereldoorlogen letterlijk en figuurlijk de Belgische economie.
In die periode steeg het aantal Belgische Trekpaarden op ons grondgebied naar 250.000. Dat is bijna evenveel als het totaal aantal paarden (alle rassen) dat momenteel in België gestald staat.

Mechanisatie luidt moeilijke periode in

Na WOII nam de export van Belgische Trekpaarden drastisch af. Gezien het niet lang duurde voordat ook de Belgische landbouwers een tractor gingen verkiezen boven paarden, brak al snel een zwarte tijd aan. In 1960 stonden er nog net iets meer dan 157.000 Belgische Trekpaarden in ons land. Twintig jaar later was hun aantal gedaald tot een magere 16.300. Trekpaarden vond men enkel nog op kleine, arme, boerderijtjes en bij liefhebbers. Veulens fokken gebeurde nog wel, maar vaak met het oog op de slachtbank.

Veelzijdige trekpaarden trachten hun plaats weer op te eisen

Niet lang geleden trok het stamboek aan de alarmbel. Het nodige minimum van 1.000 veulens per jaar dat vereist is om een ras gezond in stand te houden, werd niet meer gehaald. Het stamboek ging op zoek naar financiële hulp voor fokkers en naar een nieuwe marktpositionering voor het ras. In 2012 voerde de Vlaamse overheid opnieuw een veulenpremie in. Daardoor steeg het aantal in Vlaanderen ingeschreven veulens van 531 in 2011 naar 567 in 2012. Paardenliefhebbers beginnen stilaan ook de uitzonderlijke kwaliteiten van dit ras te zien. Dankzij hun rustige koelbloedige karakter is het Belgische Trekpaard het ideale wandelgezelschap (aangespannen en bereden), een gemotiveerde sportpartner (mennen, dressuur, trekwedstrijden,...) en zelfs een opvallende marketingtroef (folklore, streekpromotie, evenementen,...). Daarnaast blijven ze gemotiveerde werkkrachten, maar zeker niet alleen op de boerderij. Belgische Trekpaarden zetten sinds enige jaren steeds meer hun beste beentje voor als trekkracht voor steden en gemeenten, in natuurgebied, de bio-landbouw, de bosbouw,... De imposante verschijning van het Belgisch Trekpaard blijft tot de verbeelding spreken bij jong en oud. Dit cultuur-historisch erfgoed moet in stand gehouden worden. Zelfs Unesco, dat de met Belgische Trekpaarden werkende garnaalvissers erkende als werelderfgoed, is hiervan overtuigd.

Natuurwerk | © Ann Muys Kindervriend Garnaalvissers

Meer info

Het online dossier "De Vlaamse fokkerij: van A(rabische volbloed) tot Z(angersheide)" gaat dieper in op het ras Belgisch Trekpaard.
» Klik hier om het dossier te bekijken.

In ons webdossier rond hippisch toerisme in West-Vlaanderen, vindt u uitgebreide informatie over de garnaalvissers.
» Klik hier om het dossier te bekijken.

Op de website "Het Virtuele Land" kan u een zeer knap dossier van Paul De Brauwer doornemen dat heel de geschiedenis van het Belgisch Trekpaard overloopt.
» Klik hier voor het dossier.

De Koninklijke Maatschappij Het Belgisch Trekpaard (KMBT), is het officiële stamboek, dat zich inzet voor het voortbestaan van dit paardenras. Ook dit stamboek staat graag voor u klaar.
» Klik hier voor de KMBT-website.
Bewaren

Uithoudingsvermogen, elegantie en charisma, dat zijn enkele van de vele indrukwekkende kenmerken van het Arabische Volbloedpaard, het oudste raszuiver gefokt paard op aarde. Bijna elk paardenras of -type ter wereld heeft voorouders die Arabisch bloed voeren. Dat maakt van de Arabische Volbloedfokkerij één van de meest invloedrijke in de geschiedenis. Tegenwoordig wordt dit legendarische ras in heel wat streken gefokt, maar bijna nergens met zo veel succes als in Vlaanderen.

Het succesverhaal van het Arabisch volbloedpaard in België startte rond 1975 met slechts enkele pioniers. Momenteel telt het Belgisch Arabische Paardenstamboek ongeveer 10.000 geregistreerde Arabische volbloeden en een 5.000 kruisingsproducten. Het aantal fokkers is gestegen tot een 1.000-tal. Sinds 2010 worden er in België meer Arabische paarden verkocht dan gefokt. De export naar onze buurlanden maar ook naar het Midden-Oosten zit sindsdien erg in de lift. Dit valt te danken enerzijds aan de vele gerenommeerde fokkers en trainingscentra die actief zijn in België, en anderzijds aan de gespecialiseerde dierenartsen, managers en trainers die stoeterijen hebben opgezet voor sjeiks in het Midden-Oosten. Arabische Volbloedpaarden worden met zeer veel succes ingezet in de endurance. Daarnaast zijn ook de shows (schoonheidswedstrijden) met Arabische Volbloedpaarden wereldwijd befaamd. Het palmares van Belgisch gefokte paarden is indrukwekkend, zowel in de show (voornamelijk Vlaamse paarden) als in de endurance (voornamelijk Waalse paarden).

QR Marc | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

Palmares shows | Belgische World Champions vanaf 2007

• Nijem Ibn Eternity VI werd wereldkampioen in 2008.
• Bess Fa’Izah werd wereldkampioen in 2010.
• QR Marc werd wereldkampioen in 2012.

Palmares endurance

• Belgische paarden hebben sinds 2000 meer dan 100 medailles behaald op de wereld- en Europese kampioenschappen, de Young horses kampioenschappen, de CEIO – Nations cup en de World Cup Veterans
• Belgische paarden eindigden bijna altijd in de top 10, zowel individueel als in team, en maken van België ook een topland in deze discipline.

Meer info

In het webdossier "De Vlaamse fokkerij: van A(rabische volbloed) tot Z(angersheide)" wordt onder andere dieper ingegaan op het ras Arabisch Volbloedpaard.
» Klik hier om het dossier te bekijken.
BewarenBewaren

De paardensector zet sportief Vlaanderen mee op de wereldkaart. Niet veel andere landen en sporttakken beschikken over een vergelijkbare weelde aan internationaal befaamde topsporters en -trainers. Bovendien staat Vlaanderen sinds 2014 ook aan het roer van de internationale sportfederatie FEI.

---

Topsporters

Op de vierjaarlijkse wereldruiterspelen meten de beste hippische atleten zich aan elkaar in heel wat bekende en minder bekende sportdisciplines. In 2014 en 2010 veroverde ons kleine landje een vijfde plaats in de totaalranking. Op de laatste editie (2014), waar maar liefst 72 landen aan deel namen, moesten we enkel het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Duitsland en de Verenigde Staten voor ons laten.

Vooral de eerste week van de Wereldruiterspelen bleek een succes. De Belgische reiningploeg veroverde net als in 2010 het zilver (na de Verenigde Staten) en Michèle George ging met maar liefst twee gouden medailles aan de haal in de paradressuur. (In 2010 behaalde zij nog een zilveren medaille op het WK, op de Paralympische Spelen van 2012 sleepte ze twee keer goud in de wacht en vier jaar later ging ze er met een gouden en een zilveren plak aan de haal.).
Na die eerste week bleven de grote overwinningen voor onze ruiters en menners uit. Het Belgische menteam en eventingster Karin Donckers verdienen met hun knappe respectievelijk vijfde en zesde plaats wel een eervolle vermelding.

Michèle George wint twee gouden medailles op de Paralympics van 2012 | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

De Belgische reiningploeg verovert zilver op het WK van 2014 | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

Het paradepaardje van de Wereldruiterspelen is nog steeds de jumpingcompetitie. Omdat het individuele goud reeds acht jaar op naam van een Belg stond – Jos Lansink werd wereldkampioen in 2006 en Philippe Le Jeune in 2010 – waren de verwachtingen hooggespannen. De Belgische ploeg wist deze helaas niet in te lossen. We hebben echter alles in huis om hier snel weer verandering in te brengen. De Belgische jumpingruiters blijven immers naar de overwinning van de belangrijkste competities ter wereld springen. Denk maar aan de GP van Spruce Meadows (Calgary). Deze staat, samen met de GP van Aken, aangeschreven als de meest prestigieuze jumpingwedstrijd ter wereld. In 2012 en 2013 schreven respectievelijk Olivier Philippaerts – met Cabrio van de Heffinck – en Pieter Devos – met Candy (BWP – V. Nabab de Rêve) de overwinning op hun naam. Nadat onze landgenoot Gregory Whatelet het zilver op het EK wist te veroveren won het Belgische Jumpingteam in 2015 nagenoeg alle belangrijke ankerpunten van de begeerde Nations Cup: het eindklassement, de kwalificatie van de finale en de finale zelf. Momenteel (2017) staan er zes Belgische ruiters in de top 50 van de officiële wereldranglijst (FEI Longines Ranking).

Twee wereldkampioenen en een vice Europees kampioen | © Dirk Caremans - Hippofoto.be

---

Trainers, africhters, managers, begeleiders,...

Vlaanderen heeft heel wat knappe trainers, africhters, begeleiders, managers,... in de aanbieding en dit binnen diverse hippische disciplines. Dat komt niet alleen ten goede aan het binnenlandse talent, maar lokt ook heel wat topsporters uit het buitenland naar Vlaanderen. Bovendien reizen heel wat gespecialiseerde Vlamingen naar het buitenland. Denk maar aan China, dat nu pas de eerste stappen in de hippische wereld zet en daarom graag onze ervaren begeleiders ontvangt om hen het één en ander bij te leren over hun nieuwe paarden. Een ander voorbeeld vinden we in het Midden-Oosten. Daar hebben verschillende Vlaamse managers en trainers succesvolle stoeterijen met fok- en trainingsprogramma's opgezet voor sjeiks.

Onze dressuur-, eventing-, men-, -endurance, -show en reiningomkadering is wereldwijd actief. Maar vooral onze jumpingspecialisten blinken erg uit. Naast onze eigen ruiters, huisvest Vlaanderen heel wat elitejumpingruiters uit de hele wereld. Gezien ons aanbod van kwaliteitsvolle paarden, perfect verzorgde wedstrijden en topbegeleiders is ons bovendien erg centraal gelegen Vlaanderen voor hen een ideale uitvalsbasis. Onze regio huisvest dus erg veel ruiters die op het hoogste niveau rijden. De plaatsen op internationale wedstrijden zijn echter beperkt. Daarom focust een groot deel van hen zich ook op training en omkadering van andere ruiters en het africhten van jonge, onervaren paarden. Onze paarden en ruiters worden dus optimaal opgeleid en omkaderd.

Stanny Van Paesschen brengt Saoedi-Arabië naar een bronzen medaille op de Olympische Spelen van 2012| © Dirk Caremans - Hippofoto.be

Onze jumpingtrainers en -begeleiders lokten al heel wat buitenlandse ruiters en zelfs teams naar Vlaanderen. Denk maar aan het bronzen Saoedi-Arabische team van de Olympische Spelen in 2012. Zij werd gecoacht door voormalig Olympisch medaillewinnaar Stanny Van Paesschen. Saoedi-Arabië legde zich nog niet erg lang geleden toe op de jumpingsport. Met behulp van de beste paarden en de beste trainers leidde Vlaanderen het Saoudi-Arabische team in korte tijd naar succes op het Wereldkampioenschap in Kentucky (Abdullah Al-Sharbatly- Zilver Ind.) en de Olympische Spelen in London (Brons – Team).

Een ander frappant voorbeeld was de finale van de Wereldruiterspelen in 2010. In de finale van de jumpingcompetitie moesten de vier beste deelnemers niet alleen hun eigen paard, maar ook de paarden van de andere finalisten berijden. Philippe Lejeune was de enige ruiter die viermaal foutloos bleef en zich zo terecht tot wereldkampioen mocht kronen. Het zilver was voor Abdullah Al Sharbatly uit Saoedi-Arabië en het brons ging naar Olympisch kampioen Eric Lamaze uit Canada. De Braziliaan Rodrigo Pessoa eindigde net buiten de medailles. Opmerkelijk is dat deze vier ruiters allemaal het grootste deel van het jaar op Belgisch grondgebied verblijven. Op het voorterrein lieten ze zich ook allen bijstaan door een Belg: Philippe Lejeune door Dirk Demeersman, Rodrigo Pessoa door Jos Kumps, Eric Lamaze door Gilbert Deroock en Abdullah Al Sharbatly door Stanny Van Paesschen. Om maar te zeggen dat onze paardenexpertise wel degelijk wereldwijd gewaardeerd wordt en het gras dus nergens groener is dan bij ons.

---

Aan het hoofd van de internationale paardensportfederatie FEI

In december 2014 verkoos de algemene vergadering van FEI, de vlaming Ingmar De Vos tot voorzitter. Hij was de tweede Belg die deze eer ooit te beurt viel. Van 1946 t.e.m. 1954 oefende Generaal Baron Gaston de Trannoy deze functie reeds uit. Ingmar De Vos, die in 1990 startte als directeur van de Koninklijke Belgische Ruitersportferderatie (KBRSF), was sinds 2011 reeds werkzaam voor de FEI als secretaris-generaal. Met zijn voorzitterschap waaide ook meteen een nieuwe professionele burgerlijke wind doorheen de internationale federatie. Sinds 1954 werd FEI immers enkel door vertegenwoordigers van koninklijke huizen voorgezeten.

Ingmar De Vos | © Liz Gregg/FEI

Bewaren

In 1999 zorgde de rensector voor duizenden rechtstreekse en eens onrechtstreekse banen, zo blijkt uit het rapport van wijlen professor Dr. Van Boxtael. Het betrof hier zeer gespecialiseerde werkkrachten (bijvoorbeeld actief in de voortplanting en inseminatie), handelaars, verzorgers, trainers, hoefsmeden, jockeys, scholen gespecialiseerd in paarden, turfkantoren,...

Omwille van de verstrengde regelgeving, volgden hierna helaas enkele moeilijke jaren waarin de rensector dramatisch achteruitboerde. Gelukkig liggen deze jaren achter ons en zit de paardenrensport sinds 2012 opnieuw in de lift.

Terugvloei van middelen uit weddenschappen

In 2010 werd de nieuwe kansspelwet van kracht. Eén van de hoeksteen van deze wet is de terugvloei van ingezette middelen uit spelen op (buitenlandse) paardenrennen. De middelen gaan rechtstreeks naar de 6 renverenigingen in ons land. Daarvan zijn er 5 actief in Vlaanderen. Vanaf 2011 ging de Vlaamse regering nog een stapje verder door ook de fiscaliteit op weddenschappen op paardenrennen te harmoniseren en te vereenvoudigen.

Vanaf 2012 werd het positieve effect van deze ingrepen duidelijk zichtbaar. Dat jaar vloeide er door de samenwerking tussen de Belgische vergunninghouders F1 en de Franse PMU een bedrag van 605.877 euro terug naar de paardenrenverenigingen. Ongeveer 86% van deze herverdeling werd aangewend om het prijzengeld, en dus ook de aantrekkelijkheid van de koersen, te verhogen. Sindsdien vloeien er jaarlijks mooie bedragen terug naar de sector en dit vertaalt zich in het aantal rennen, deelnemers en toeschouwers.

Aantal rennen en deelnemers

Drafrennen

In 2012 lieten 724 eigenaars 1.265 dravers deelnemen aan een drafren op een renbaan in het Vlaams Gewest. In 2013 waren dit 726 eigenaars en 1.313 dravers.

Deze positieve trend blijft zich voortzetten. In 2013 vonden er in totaal 650 rennen plaats in Kuurne, Waregem, Tongeren en Oostende. Deze rennen waren goed voor maar liefst 7.435 starts. In 2014 steeg het aantal rennen naar 704 en het aantal starts naar 8.474.

Galoprennen

In 2012 lieten 80 eigenaars 202 Engelse Volbloeden deelnemen aan een galopren op een renbaan in het Vlaams Gewest (Waregem en Oostende). Ook de galoprennen kennen een opwaardse trend. In 2015 gingen er 9 33 rennen door op 9 meetings. Daaraan namen 381 paarden deel.

Vernieuwde renbanen

De volledige vernieuwing van de Wellington Hippodroom in Oostende markeerde de start van de wederopstanding. De draf- en galopmeetings op de renbaan trokken in 2012 maar liefst 50.000 bezoekers. In 2013 steeg dat aantal naar 75.000. De Vlaamse overheid ondersteunde de heropleving van de Wellington renbaan in Oostende ten volle, met ongeveer 2 miljoen euro aan Vlaamse overheidssteun voor de renovatie.

In het kader van het topsportactieplan van BLOSO loopt er momenteel een project om via VLP te investeren in de Gaverbeek hippodroom te Waregem voor onder andere multifunctionele pistes (eventing, jumping en dressuur), een paddock en uitbreiding van een vluchtoefenpiste. Het topevenement Waregem Koerse blijft bovendien elk jaar opnieuw enorm veel belangstelling oogsten binnen en buiten de paardensector.
BewarenBewaren

Vlaanderen telt meerdere internationaal hoog aangeschreven paardenklinieken en huisvest dé beste faculteit in de diergeneeskunde ter wereld (UGent). Onze diergeneeskundige expertise wordt dan ook van heide en verre ingeroepen.

Vooral op vlak van fokkerij verrichte Vlaanderen reeds baanbrekend werk. Onze regio is steeds een voorloper geweest in het aanwenden van de modernste technieken zoals kunstmatige inseminatie, embryotransplantatie en het inzetten van gekloonde hengsten.
De Faculteit Diergeneeskunde van de UGent werkt daarnaastnauw samen met de erkende stamboeken. Door middel van een 'state of the art' screeningprocedure waarbij tal van erfelijke gebreken vroegtijdig opgespoord worden helpt zij om tot een verantwoorde selectie van dekhengsten te komen. Dit biedt optimale gezondheidsvooruitzichten voor onze Vlaams gefokte paarden.

In juli 2017 stond de faculteit trouwens op de eerste eerste plaats in de top 200 van het vakgebied ‘veterinary sciences’ binnen de Global Ranking of Academic Subjects, een ranglijst van de beste universiteiten binnen 52 wetenschappelijke disciplines. De lijst is uitsluitend gebaseerd op onderzoeksparameters zoals het aantal publicaties, het aantal citaties, het aantal toppublicaties en het aandeel publicaties met internationele co-auteurs. Opvallend is dat de UGent voor het aantal publicaties in toptijdschriften de hoogst mogelijke score behaalt.

» Klik hier voor een reportage van VRT.

In 2006 lanceerde de Vlaamse overheid het project 'Vlaanderen in Actie' om onze regio tegen 2020 naar de top vijf van Europese regio’s te leiden, een ambitieus maar toch realistisch opzet. Onze paardensector was van meet af aan een belangrijk tandwiel in dit project en stelde niet teleur. Momenteel staat de Vlaamse paardenhouderij niet enkel aan de Europese, maar ook aan de absolute wereldtop.

Dit succes komt niet uit de lucht vallen maar is de verdienste van heel wat gemotiveerde organisaties, ondernemers, gepassioneerde liefhebbers en - niet te vergeten - de overheid die diverse succesvolle maatregelen ten gunste van de paardensector trof.
Bovendien biedt Vlaanderen letterlijk en figuurlijk een optimaal klimaat voor de ontwikkeling van de paardenhouderij:

• Eeuwenlange traditie en kennisopbouw
• Open en innovatieve mindset bij fokkers en stamboeken
• Focus op gezonde paarden en welzijn
• Het paard als inheems dier, optimaal aangepast aan ons klimaat
• Centrale ligging, midden tussen de belangrijkste fokgebieden en topwedstrijden
• Kwalitatieve toelevingssector en dienstverlening: diergeneeskunde, stallenbouw, voederbedrijven, pistebouwers, hoefsmederij,...
• Professionele erkende opleidingen
• Optimale informering via PaardenPunt Vlaanderen
• ...

Aan de top komen is één zaak. Daar stevig blijven staan, is een grotere uitdaging. Daarom moet er constant aandacht zijn voor duurzaam ondernemen en innovatie. Enkel door permanente evolutie kan de Vlaamse paardenhouderij aan de top blijven staan. Ook onze buurlanden zitten namelijk in de “paarden”-lift en onze regio moet zich als paardenstreek blijven ontwikkelen wil het de komende jaren aan de wereldtop blijven. Dit vergt bijkomende investeringen zowel vanuit de overheid als vanuit de privésector en de non-profitsector. Verdere samenwerking tussen de overheid, de diverse verenigingen en de privésector is dan ook een absolute must. Omdat iedereen hier nog steeds in volle galop aan blijft meewerken, zien wij alvast de toekomst zeer positief tegemoed.

BewarenBewarenBewaren