Paardenpunt Vlaanderen

Hoewel 87% landelijk gelegen is, vindt slechts 24% van de maneges en pensionstallen de omliggende wegen veilig voor hun klanten. Het Vlaams Paardenloket bezorgde hen daarom opvallende spandoeken met de slogan “Paard op de baan? Kalm aan!” om het passerende verkeer te sensibiliseren. De voorlopige reacties zijn erg positief. Andere weggebruikers gaan toch eens meer op de rem staan als ze de doeken passeren. Vanaf nu kunnen deze spandoeken tegen een voordelige prijs ook door andere paardenliefhebbers aangekocht worden. Bovendien werden de – gratis verkrijgbare – campagneposters herdrukt en zond Kijk Uit een nieuwe reportage rond paarden op de weg uit.

Situering

Terwijl het aantal recreatieruiters en –menners in Vlaanderen blijft “boomen” worden onze openbare wegen alsmaar drukker. Paarden vallen niet goed te combineren met intens verkeer waardoor ruiters en menners dan ook zo vaak mogelijk voor trage wegen en bospaden kiezen. Deze bieden natuurlijk een erg grote meerwaarde, maar in het intensief bebouwde Vlaanderen blijven ruiters en menners meestal genoodzaakt om een deel van hun wandeling op de drukkere, verharde, wegen af te leggen.
Daarnaast zijn de andere weggebruikers steeds minder vertrouwd met paarden en weten ze, met alle gevolgen van dien, niet goed hoe zich te gedragen als ze deze dieren op de openbare weg tegenkomen. Paarden zijn gevoelig. Ze schrikken sneller dan je denkt en proberen dan weg te vluchten. Ruiters en koetsiers kunnen dit niet altijd vermijden en in het verkeer kan dit grote gevolgen hebben.

» Wat doe je best als je een paard tegenkomt op de weg? Klik hier voor enkele tips en verspreid ze verder.

Verkeersslachtoffers
De FOD Economie berekent jaarlijks het aantal ruiters en menners dat overleed, zwaargewond raakte of lichtgewond werd in het verkeer. De recentste cijfers dateren van 2011.

Hieruit blijkt dat het aantal slachtoffers voorzichtig lijkt te dalen, al is dat voorlopig niet met zekerheid te zeggen. Het aantal gewonden schommelde in de periode 2005 tot 2011 tussen 17 en 40 per jaar. Helaas vallen er elk jaar een aantal zwaargewonden en was er in de meeste jaren ook een dodelijk slachtoffer te betreuren. Er vielen meer slachtoffers bij de menners dan bij de ruiters.

Deze betreurenswaardige cijfers geven bovendien nog steeds een verbloemd beeld van de werkelijke onveiligheid op de weg. Ze werden door de FOD Economie berekend op basis van de rapporten van alle ongevallen die door de politie behandeld werden. Er bestaan dus enkel cijfers over incidenten waarbij slachtoffers vielen én de politie betrokken werd. Gevaarlijke incidenten waarbij de politie niet betrokken wordt, komen immers zeer vaak voor. Dat blijkt uit verschillende bevragingen bij ruiters, menners, manegehouders en pensionstaluitbaters.

» Klik hier voor meer info over het aantal overleden, zwaargewonde en lichtgewonde ruiters in het verkeer.

Lancering “Paard op de baan? Kalm aan!” op basis van bedroevende cijfers (2011)

In 2011 bleek uit een bevraging bij de Vlaamse ruiters en menners dat, hoewel 80,5% zich regelmatig met een paard op de openbare weg begaf, slechts 18,5% van hen zich “veilig” of “zeer veilig” voelde in het verkeer. Reden hiervoor bleek bijna altijd het gedrag van andere weggebruikers (niet vertragen of indien nodig stoppen, geen afstand houden, claxonneren,…).

» Klik hier voor de uitgebreide resultaten van deze en andere studies rond verkeersveiligheid.

Op basis van de uitgebreide onderzoeksresultaten lanceerde vzw Vlaams Paardenloket kort daarop, in aanwezigheid van minister-president Peeters, de sensibiliseringscampagne “Paard op de baan? Kalm aan”. Deze werd trouwens vooraf gegaan door de campagne “Hou jezelf in toom” die veilig en correct gedrag bij ruiters en menners aanspoorde.

De campagne haalde alle grote kranten, radiozenders, Kijk Uit, Veilig Thuis en zelfs de VRT- en VTM journaals. Het Vlaams Paardenloket liet ook zelf een reportage maken die maar liefst 220 keer werd uitgezonden op de regionale zenders en ook online en in de Telenet TV-theek beschikbaar werd gesteld. Naast een website, een Facebookpagina en verschillende nieuwsbrieven verzorgde het Paardenloket ook 60.000 stickers en 3000 posters. Deze zijn razend populair. De posters, die momenteel zo goed als uitgeput zijn, worden binnenkort dan ook herdrukt.

» Klik hier voor een overzicht van de campagne "Paard op de baan? Kalm aan!" (2011-2013).

» Klik hier om naar de Facebookpagina van de campagne te gaan.

Maneges en pensionstallen bezorgd over verkeersveiligheid: Resultaten onderzoek 2013

Sinds de lancering van de campagne vroegen verschillende maneges en pensionstallen naar grote spandoeken die zij - duidelijk zichtbaar voor passanten - aan hun bedrijf zouden kunnen ophangen. Klanten die te paard op wandel gingen, werden volgens hen immers in de rondom liggende straten vaak geconfronteerd met gevaarlijk gedrag van de andere weggebruikers. Het Vlaams Paardenloket besloot dit dan ook te onderzoeken via een digitale bevraging. Het Paardenloket ontving 55 geldige enquêtes. Gezien dit beperkte totaalaantal, moeten de resultaten dus met enige voorzichtigheid bekeken worden.

Een aantrekkelijke ligging voor het maken van wandelingen te paard is voor de overgrote meerderheid van de bedrijven een belangrijk middel om vaste klanten aan te trekken die in de onmiddellijke omgeving uit rijden of mennen willen gaan. Voor slechts 13,2% van de bedrijfsleiders is een goede ligging voor wandelingen niet belangrijk.

Op bijna alle maneges en pensionstallen trekken klanten wekelijks, of meermaals per week de baan op met hun paard (94,3%). Gemiddeld maakt 56,9% van de klanten van elk bedrijf buitenritten in de onmiddellijke omgeving. Rondom de maneges en pensionstallen kom je dus erg vaak paarden tegen op de openbare weg.

De grootste groep van de manege- en pensionstalhouders beoordeelt de verkeersveiligheid rondom hun bedrijf echter als matig tot slecht (67%). Slechts 4% is zeer tevreden terwijl 7% zeer ontevreden is. Gezien, zoals hierboven vermeld, de openbare wegen rond maneges en pensionstallen intensief gebruikt worden door ruiters en menners en het commerciële succes van deze bedrijven mede afhankelijk is van hun aantrekkelijke ligging voor wandelingen te paard, vormt dit toch een groot probleem.

Deze cijfers zijn bovendien opmerkelijk als je bedenkt dat 87% van de maneges en pensionstallen landelijk gelegen is. Uitbaters van stallen gevestigd in of vlakbij een centrum, zijn, zoals te verwachten, nóg minder tevreden over de verkeersveiligheid dan zij.

Daarnaast ligt 26% aan een drukke tot zeer drukke weg en minder dan de helft (43%) aan een rustige tot zeer rustige weg. Zoals te verwachten laten de bedrijven gelegen aan drukkere wegen zich niet echt positief uit over de veiligheid voor paarden op de omliggende wegen. Geen enkel bedrijf gelegen aan een “zeer drukke” weg en slechts 8,3% van de bedrijven aan een “drukke” weg is tevreden over de verkeersveiligheid in de buurt. Niemand van hen beoordeelt de verkeersveiligheid als “zeer goed”.

Helaas blijkt de veiligheid te paard zelfs op rustigere wegen problemen te stellen. Slechts 50 procent van de bedrijven gelegen aan een “zeer rustige weg” en 36% van de bedrijven aan een “rustige weg”, oordelen immers positief over de verkeersveiligheid in de directe omgeving.

Tenslotte lijken Oost-Vlaamse uitbaters zich het veiligst te voelen terwijl hun Antwerpse en Limburgse collega’s het negatiefst uit de hoek komen. Geen enkele Antwerpse manege of pensionstal vindt de verkeersveiligheid in de directe omgeving van hun bedrijf goed of zeer goed.

Het Vlaams Paardenloket beschikt sinds kort ook over resultaten van een digitale bevraging die op het einde van 2012 door maar liefst 209 maneges en 1045 van hun klanten werd beantwoord. Ook daaruit bleek dat er wel degelijk problemen zijn. 86% van hen was er immers van overtuigd is dat er in hun omgeving niet genoeg aandacht wordt besteed aan paarden in het verkeer.

» Klik hier voor meer resultaten van deze en andere studies rond verkeersveiligheid.

Spandoekenactie
In het najaar van 2012 kregen alle Vlaamse maneges en pensionstallen dan ook de kans om een spandoek van 2x1 meter of 1x1 meter (BxH) te bestellen. In april 2013 werden maar liefst 135 spandoeken geleverd aan 75 maneges verspreid over heel Vlaanderen. Daarnaast stelde het Paardenloket aan de bedrijven voor om eventueel contact op te nemen met hun gemeente om samen een actie op touw te zetten. De gemeente Hoeilaart ging daar meteen op in. Op meer dan 10 verkeerspunten waar vaak paarden passeren werden de spandoeken opvallend opgehangen om aandacht te vragen voor verkeersveiligheid.

Hieronder vindt u een interactieve kaart met alle spandoeklocaties. U kunt er zowel de acties van maneges en pensionstallen

terugvinden als de acties van gemeentes

. Klik op de paardjes om de naam van de manege of pensionstal die de spandoek ophing te achterhalen. Je kan het kaartje ook inzoomen (met de plus- en minknoppen links bovenaan) en verslepen (muis ingeklikt houden en bewegen of gebruik maken van de pijltjes links bovenaan).

View Spandoeken Vlaanderen in a larger map

» Klik hier om alle foto's te bekijken op de Facebookpagina van de campagne.

Wil jij ook graag een spandoek ophangen om het verkeer in je omgeving te sensibiliseren? Dat kan!

De spandoeken zijn verkrijgbaar voor 48,5 incl. btw (1X1 meter) of 60,5 euro incl. btw (1X2 meter). De levering is inbegrepen maar de bevestiging van de spandoek en de hiervoor gebruikte materialen (bv. colsonbandjes, snelbinders en/of een frame) niet.

Vergeet niet om even contact op te nemen met je gemeente voordat je een spandoek ophangt. Vaak moet je een aanvraag indienen en wil de gemeente meer informatie verkrijgen over het formaat, opschrift, beeld,…

Bestellen kan rechtstreeks bij de drukkerij door een mailtje te sturen naar daisy@herva.be met de vermelding “Vlaams Paardenloket” in de titel. Verstuur deze mail ook steeds naar katrien@vlaamspaardenloket.be zodat wij dit ook kunnen blijven opvolgen. Opgelet: Dit is een tijdelijke actie. Enkel indien je een bestelling plaatst voor 1 augustus kunnen wij deze voorwaarden garanderen.
Wij ontvangen graag zo veel mogelijk foto's van de geplaatste spandoeken. Stuur ons een foto en de locatie door zodat wij deze kunnen toevoegen aan onze interactieve kaart, Facebookpagina, website,...

Persconferentie gemeente Hoeilaart

Op 10 juni 2013 hield het gemeentebestuur van Hoeilaart op het gemeentehuis een persconferentie, waarbij het Vlaams Paardenloket zichzelf en bovenstaande veiligheidscampagne voorstelde en de gemeente haar intentie bekend maakte om een ‘lokale raad voor manegehouders’ op te richten.
Paarden spelen van oudsher een grote rol in het sportieve en culturele leven van Hoeilaart, in het bijzonder van de wijken Groenendaal, Welriekende en ‘t Roth, aan de rand van het Zoniënwoud. Naast ontspanning zorgen de manege- en pensionstalhouders bovendien ook voor lokale tewerkstelling en economische activiteit. Daarom wil het gemeentebestuur rond de tafel gaan zitten om samen een aantal uitdagingen te bespreken, zoals bijvoorbeeld de toegang tot het Zoniënwoud, de verkeersveiligheid en het ontwikkelen van nieuwe groeipolen. De manege- en pensionstalhouders, het Vlaams Paardenloket en andere betrokken paardenliefhebbers en actoren zullen door de gemeente uitgenodigd worden om aan dit overleg deel te nemen. De eerste vergadering wordt gepland eind september-begin oktober 2013. Wordt vervolgd!