Paard op de baan? Kalm aan! - De campagne 25/07/2013 12 min

Paard op de baan? Kalm aan! - De campagne

De campagne "Paard op de baan? Kalm aan!" tracht weggebruikers stil te laten staan bij de manier waarop zij omgaan met paarden in het verkeer en duidelijk te maken dat voorzichtigheid en rust geboden zijn. "Paard op de baan? Kalm aan!" steunt daarbij erg op de inzet van de individuele paardenliefhebbers in Vlaanderen. We trachten alle ruiters en menners in Vlaanderen de nodige hulpmiddelen (spandoeken, posters, stickers, sociale media,...) te bieden om zelf mee te werken aan een paardveiliger verkeer. Verschillende enthousiaste paardenliefhebbers droegen al hun steentje bij. Hierbij willen we alle initiatiefnemers nogmaals hartelijk bedanken!
» Klik hier voor enkele mooie initiatieven van paardenliefhebbers en ontdek hoe u zelf kan meewerken.

Op deze pagina leest u waarom wij een campagne rond verkeersveiligheid op "benen" hebben gezet en wat hieraan vooraf ging. Daarnaast krijgt u ook een kort overzicht van de belangrijkste campagne-initiatieven.

Colonel Lee, een paard tussen de botsauto's

Een paard is sneller bang dan u denkt. Luide muziek, snelle bewegingen, felle lichten, onverwachtste gebeurtenissen, geroep, botsingen... Van heel wat minder kunnen paarden schrikken.
Is Colonel Lee, de ster van onze campagne, dan het dapperste paard dat we konden vinden? Misschien, maar of hij kalm kan blijven tussen de rondzoevende botsautootjes weten we niet.
Omdat het niet erg veilig noch paardvriendelijk zou zijn om hem middenin de kermisattractie te plaatsen, hebben we het beeld getrukeerd. Zoals u hieronder kan zien, werden er gewoon twee foto's over elkaar geplaatst.

Heeft u vragen in verband met paardachtigen en alles wat daarbij komt kijken? Dan kan het Vlaams Paardenloket, nu PaardenPunt Vlaanderen u zeker verder helpen. Op onze website vindt u een schat aan informatie over paardenhouderij. U kan zich bovendien abonneren op onze nieuwsbrief om automatisch op de hoogte te blijven. Vindt u niet wat u zoekt, dan kan u ons volledig kosteloos telefonisch of via mail contacteren.

» Klik hier om naar de website van PaardenPunt Vlaanderen te gaan.

Waarom een campagne?

Evoluties

Het aantal recreatieruiters en -menners kent de laatste jaren een explosieve groei. Tegelijkertijd werden onze openbare wegen alsmaar drukker. Paarden vallen niet altijd goed te combineren met intens verkeer en zullen dan ook vooral op de trage wegen terug te vinden zijn. Deze paden bieden natuurlijk een erg grote meerwaarde, maar in Vlaanderen blijven ruiters en menners meestal genoodzaakt om bepaalde delen van hun wandeling op de drukkere, verharde, wegen af te leggen. Bovendien kunnen paarden ook op de trage wegen opgeschrikt kunnen worden door andere weggebruikers.

Onderzoek

Sinds haar opstart, hoorde het Vlaams Paardenloket, nu PaardenPunt Vlaanderen heel wat beangstigende verhalen van ruiters en menners die in problemen kwamen op de openbare weg. Bovendien kregen we erg vaak de vraag om een sensibiliseringscampagne, naar de andere weggebruikers toe, op touw te zetten. Alvorens we hiermee van start konden gaan, moesten we eerst de omvang van - en de oorzaken van - het probleem beter leren kennen. Daarom besloot het Vlaams Paardenloket in 2011 een uitgebreid onderzoek te voeren naar verkeersveiligheid te paard. Deze studie toonde ontegensprekelijk aan dat zeer weinig ruiters en menners zich goed voelen op de openbare weg. De voornaamste reden voor dit onveiligheidsgevoel, bleken bepaalde gedragingen van de andere weggebruikers te zijn. Op basis van de onderzoeksresultaten werd de campagne "Paard op de baan? Kalm aan!" opgebouwd. De lancering vond plaats tijdens de zomer van 2011.

Na het onderzoek uit 2011, verzamelde het Paardenloket nog heel wat meer gegevens om de campagne verder uit te bouwen. In 2012 voerde het loket bijvoorbeeld een studie uit naar de het belang van verkeersveiligheid voor maneges en pensionstallen. Ook bijvoorbeeld de officiële cijfers rond verkeersslachtoffers worden op de voet gevolgd.

» Klik hier voor alle cijfergegevens.

Historiek: Eerst voor eigen stoep vegen

Alvorens van start te gaan met de sensibiliseringscampagne naar de andere weggebruikers toe, wou het Vlaams Paardenloket eerst voor eigen stoep vegen. In januari 2011 vertaalde dit idee zich in de lancering van de campagne "Hou jezelf in toom". Deze spoort ruiters en menners aan om zich verantwoord en respectvol te gedragen.

Het Paardenloket merkte enerzijds dat paardenliefhebbers veel belang hechten aan veiligheid. Sinds de website van vzw Vlaams Paardenloket online ging, was de brochure "Veilig omgaan met paarden" bijvoorbeeld elke maand één van de meest bekeken documenten. Anderzijds blijft paardrijden hoe dan ook een risicovolle hobby en dreigen sommige ruiters en menners weleens in nonchalance te vervallen.

De "Hou jezelf in toom"-campagne was er dan ook op gericht om dit te vermijden. Met de hulp van de LRV, VLP en VVR stelde het Vlaams Paardenloket een eenvoudige gedragswijzer op met enkele cruciale basisregels die alle ruiters en menners eigenlijk al zouden moeten kennen. In dit kader verschenen er advertenties in hippische media, werden posters gedrukt en verspreid, verscheen er een website- en facebookpagina en dergelijke meer.

Persvoorstellingen

4 juli 2011 | Lancering

Op 4 juli 2011 gaf minister-president Kris Peeters het startschot van de gloednieuwe veiligheidscampagne "Paard op de baan? Kalm aan!". De voorstelling vond plaats bij de Federale Politie te paard in Etterbeek. De aanwezigen kregen het campagnebeeld en enkele sensibiliseringsfilmpjes in première te zien en werden op de hoogte gesteld van de resultaten van de voorafgaande veiligheidsstudie. Deze lancering kwam niet alleen aan bod in nagenoeg alle Vlaamse hippische media maar ook het VRT-journaal, Joe FM, QMusic en bijna alle kranten brachten na de persconferentie de veiligheidsboodschap van de campagne onder de aandacht. » Klik hier voor meer info.

10 juni 2013 | Nieuwigheden

Op 10 juni 2013 maakte het Vlaams Paardenloket nieuwe onderzoeksresultaten en acties bekend op het gemeentehuis van Hoeilaart. Deze gemeente werkte immers zeer actief mee aan de campagne door spandoeken te plaatsen op alle gevaarlijke verkeerspunten en aan alle maneges en pensionstallen (zie verder).

Dit event genereerde heel wat aandacht in de hippische en algemene pers. Zowel Ring-TV als Plattelandstelevisie en Radio 2 zonden een reportage uit en nagenoeg alle grote kranten besteedden aandacht aan de campagne. » Klik hier voor meer info.

Website, nieuwsbrieven en nieuwsberichten

Op de dag van de persvoorstelling ging ook een campagnewebsite online. Bezoekers ontdekten er aanvankelijk veiligheidstips, sensibiliseringsfilmpjes (Hippo-tv, Kijk Uit, Veilig Thuis,...), cijfermateriaal en enkele promotiemiddelen om mee te werken aan de bekendheid van de campagne. Nadien werd de website regelmatig uitgebreid en in 2014 werd er zelfs al een tweede, volledig vernieuwde, versie gelanceerd.

Uiteraard blijft ook de website van het Vlaams Paardenloket aandacht spenderen aan de campagne. Er worden regelmatig nieuwsberichten geplaatst en elk jaar vertrekken er een aantal nieuwsbrieven naar meer dan 13.000 abonnees. Dankzij de nieuwsbrief van het Paardenloket, waarop ook heel wat journalisten zich inschreven, kan de campagne steeds weer een plekje in de algemene media (krant, regionale televisiezenders, nationale radio,...) veroveren.

» Klik hier om in te schrijven.

Facebookpagina

De Facebookpagina "Paard op de baan? Kalm aan!" verzamelde tot nu toe meer dan 4.000 fans. Dit zijn voornamelijk ruiters of menners maar de meeste van hun Facebookvrienden, die al hun interacties te zien krijgen, zijn dat zelden.

Dit succes valt vooral te danken aan de grote activiteit op deze pagina. Heel wat enthousiastelingen postten foto’s van de manier waarop ze zelf aan de campagne meewerkten en deze beelden vielen sterk in de smaak.

Bijna 200 Facebookgebruikers voegden daarnaast een button of miniafbeelding van de campagne toe aan hun profielfoto. Deze is zichtbaar voor iedereen - ook voor niet-Facebook-leden - en wordt dus erg vaak weergegeven.

Het PaardenPunt plaatst ook regelmatig berichten rond "Paard op de baan? Kalm aan!" op de populaire pagina van PaardenPunt Vlaanderen. In 2015 werd er bijvoorbeeld een leuke fotowedstrijd rond het thema "Paard op de baan? Kalm aan!" georganiseerd op de pagina van het voormalige Vlaams Paardenloket.

Affiches en stickers

In het najaar van 2011 besloot het Vlaams Paardenloket om 60.000 stickers te laten drukken. Deze zijn ook geschikt om als voorlichtingsfolder uit te delen. Op de voorkant staat het gekende campagnebeeld en op de achterzijde worden de verschillende verkeerstips opgesomd.

De stickers vinden vooral een weg naar ruiters en menners die ze ronddelen of een goed zichtbare plaats geven op hun wagen, trailer, tas,...

Op vraag van verschillende paardenliefhebbers werden in november 2011 daarenboven 3.000 posters gedrukt. In het voorjaar van 2013 waren ze reeds uitgeput en werden 1.500 extra posters besteld. In 2014 volgde een derde bestelling.

Televisie

Omdat een beeld nog steeds meer zegt dan 1.000 woorden, koos het Paardenloket er in 2011 voor om een sensibiliseringsreportage aan te maken. Deze schonk uitgebreide aandacht aan alle veiligheidstips en was doorweven met de beeldvorming van de campagne. Ruiters werden bijvoorbeeld geïnterviewd op een oude kermiscarrousel en chauffeurs kwamen aan het woord in de botsauto's. Daarnaast demonstreerden enkele ruiters en menners op de openbare weg hoe weggebruikers hen best voorbijsteken.
Verschillende sympathisanten hielpen via sociale media en andere digitale kanalen om dit filmpje naar het algemene publiek te verspreiden. Op de website van Hippo-tv en het Vlaams Paardenloket werd het in 2011 meer dan 75.000 keer gedownload. Telenet stelde de reportage daarnaast beschikbaar in de TV-Theek waar het 11.217 keer bekeken werd. In augustus 2011 bereikte sensibiliseringsfilmpje daarnaast een enorm publiek doordat het meer dan 220 keer uitgezonden werd op alle Vlaamse regionale zenders (gemiddeld weekbereik: 2.402.000 personen).

Nog voor de lancering in 2011 sprongen zowel Kijk Uit (Eén) als Veilig Thuis (VTM) mee op de kar. Beide producties zonden enkele weken voor de persconferentie een aflevering uit rond paarden in het verkeer. Enkele weken nadien, kregen zowel het publiek van Kijk Uit als de kijkers van Veilig Thuis een tweede reportage te zien, waarin de campagne "Paard op de baan? Kalm aan!" uitvoerig aan bod kwam.
In het voorjaar van 2013 zond Kijk Uit een gloednieuwe reportage uit waar ook het Vlaams Paardenloket aan meewerkte. Ook in 2014 kwam de campagne uitgebreid op de buis. Van maandag 4 augustus 2014 tot en met maandag 11 augustus 2014 werd een uitgebreide reportage rond paarden in het verkeer uitgezonden op Plattelandstelevisie (kanaal 22 van Telenet Digital TV). Op deze manier hoopte het Vlaams Paardenloket de bewoners en bezoekers van het platteland duidelijk te maken hoe ze (niet) moeten reageren als ze een paard tegenkomen. Ook HippoTv zette de campagne in de verf. Tijdens de Hippfactsuitzendingen van 30 juli 2014 tot 13 augustus 2014 werd toegelicht aan de kijkende paardenliefhebbers hoe ze konden meewerken aan de campagne: bv door stickers, posters en spandoeken op te hangen of hun gemeente aan te spreken.

Ook de nieuwsprogramma's hebben door de jaren heen heel wat aandacht aan de campagne besteed. Deze werd uitvoerig belicht door het VRT-journaal, het VTM-Nieuws, RingTV, ATV,...

» Klik hier om alle filmpjes te bekijken.

Campagne in het straatbeeld

Stap voor stap

Sinds de lancering van de campagne vroegen verschillende maneges en pensionstallen naar grote spandoeken die zij - duidelijk zichtbaar voor passanten - aan hun bedrijf zouden kunnen ophangen. Klanten die te paard op wandel gingen, werden volgens hen immers in de rondom liggende straten vaak geconfronteerd met gevaarlijk gedrag van de andere weggebruikers.
In de zomer van 2012 kregen alle Vlaamse maneges en pensionstallen dan ook de kans om een spandoek van 2x1 meter of 1x1 meter (BxH) te bestellen. Daarnaast werd voorgesteld om eventueel contact op te nemen met de gemeente om samen een meer duurzame oplossing op touw te zetten.
In april 2013 werden maar liefst 135 spandoeken geleverd aan 75 maneges verspreid over heel Vlaanderen. Hiernaast krijgt u een overzicht van het aantal bedrijven per provincie die campagnespandoeken hebben opgehangen (lichte balken) en het aantal geleverde spandoeken per provincie (donkere balken).


Omdat de spandoeken in april 2013 stilletjes aan zichtbaar werden in het straatbeeld, kreeg het Vlaams Paardenloket heel wat aanvragen van particulieren binnen. Daarom werd besloten om de spandoeken ook ter beschikking te stellen voor particulieren. Zij kregen de tijd om te bestellen tot augustus 2013.
Op het einde van deze actie hingen meer dan 180 spandoeken verspreid in Vlaanderen (besteld door gemeenten, bedrijven en particulieren).

Ook na deze tweede actie bleven de aanvragen voor spandoeken binnen komen. Daarom zorgde het Vlaams Paardenloket ervoor dat geïnteresseerden vanaf de zomer van 2014 vrij spandoeken konden bestellen, wanneer ze maar wilden, ditmaal met een iets opvallender ontwerp en gefabriceerd uit een steviger materiaal.

Spandoeken (versie 2013) in het straatbeeld


Ontwerp nieuwe spandoeken 2014


Gemeenten en steden werken mee aan een paardvriendelijk verkeer

In de zomer van 2013 richtte het Paardenloket een warme oproep om de campagne te steunen aan de gemeenten en steden in Vlaanderen. Nu werken meer dan 70 Vlaamse gemeenten en steden meer aan een paardvriendelijker verkeer.

  • Ze bestelden en verdeelden meer dan 830 posters, meer dan 6.610 stickers en 43 spandoeken.
  • 23 steden en gemeenten plaatsten een artikel op de website en/of in hun nieuwsbrief.
  • 27 steden en gemeenten publiceerden een artikel in hun magazine.


Sommige steden en gemeenten hebben zelfs zeer uitvoerige acties op touw gezet:

Waarschuwingsborden in Opglabbeek

De gemeente Opglabbeek plaatste keurige waarschuwingsborden aan verkeerspunten die vaak door ruiters en menners gebruikt worden, waaronder aan de plaatselijke maneges en pensionstallen. Het initiatief werd bovendien toegelicht in het gemeenteblad zodat alle inwoners ook enkele tips voor de omgang met paarden op de openbare weg meekregen. Contacteer uw eigen gemeente om hetzelfde te doen!

Spandoekenactie en persconferentie gemeente Hoeilaart

Geen enkele Vlaamse gemeente huisvest meer maneges en pensionstallen dan Hoeilaart. Zowel hun klanten als toeristen uit andere gemeenten en provincies rijden er vaak te paard doorheen het Zoniënwoud. Enkele onvermijdbare drukke en gevaarlijke verkeerspunten gooien er echter roet in het eten. Daarom besloot de gemeente om spandoeken van de campagne "Paard op de baan? Kalm aan!" op te hangen aan de maneges, de pensionstallen en enkele strategische verkeerspunten.

Op 10 juni 2013 organiseerde het gemeentebestuur van Hoeilaart een persconferentie omtrent zijn paardenbeleid waarop het Vlaams Paardenloket de kans kreeg om de campagne en de spandoekenactie toe te lichten.


Andere

  • Kasterlee bestelde een 4-tal spandoeken die plechtig onthuld werden in de aanwezigheid van de burgemeester en schepenen. De campagne werd vervolgens gepromoot via de sociale media en de streekkrant.
  • De gemeente Anzegem plaatste 3 verkeersborden om de andere weggebruikers te wijzen op de aanwezigheid van paarden. Dit werd mede bekomen door de inzet van een lokale pensionstal.
  • De gemeente Kapellen bestelde een spandoek en een frame. Er werd actief bericht over de campagne via de website, de sociale media en het gemeenteblad. Bovendien verschijnt de campagne regelmatig op verschillende elektronische informatiedisplays die in Kapellen verspreid staan.
  • De stad Kortrijk stemde met de lokale paardenhouders af waar de knelpunten in het verkeer zich juist bevonden en bestelde net als de gemeenten Beerse, Oud-Turnhout en Lille spandoeken om er te bevestigen.
  • Verschillende gemeenten hingen posters op in gemeenschapscentra, bibliotheken, sportcentra, lokale handelszaken,…
  • …