Mag ik bitloos rijden op de openbare weg? Welke regelgeving bestaat er? 29/03/2016 2 min

Het bitloos rijden lokt nogal wat reacties uit, zeker wanneer bepaalde gemeenten bitloos rijden gaan verbieden in hun politiereglement. Hiertegen valt - juridisch althans - niets te beginnen. De wetgever, ook op lokaal vlak, heeft een opportuniteitsoordeel. In bovenstaande geval oordelen zij dat het bit de controle over het paard ondersteunt.
De gemeenten zijn bevoegd om politiereglementen en specifieke normen op te leggen in functie van welbepaalde omstandigheden.
Er bestaat - behoudens in politiereglementen - geen specifieke regelgeving over bitloos rijden. De Wegcode geeft enkel aan dat u het paard in de hand moet hebben, zonder zich uit te spreken over modaliteiten hoe u dit moet doen:

"Elke bestuurder moet in staat zijn te sturen, en de vereiste lichaamsgeschiktheid en de nodige kennis en rijvaardigheid bezitten. Hij moet steeds in staat zijn alle nodige rijbewegingen uit te voeren en voortdurend zijn voertuig of zijn dieren goed in de hand hebben." (art. 8.3 van de Wegcode)
In ons inderdaad drukke en gevaarlijke verkeer is het bit een middel tot het in de hand houden van een paard, naast andere middelen zoals de stem, een zweep, benen, teugels, een specifiek hoofdstel,... Zoals hierboven verduidelijkt werd is bitloos rijden op zich dus niet strafbaar tenzij het in een politiereglement verboden wordt. Het vormt op zich ook geen bewijs van het niet in de hand hebben van het paard.

Indien blijkt dat door de afwezigheid van het bit een ongeval zich niet zou hebben voorgedaan zoals dit zich in concreto voordeed, dan kan de rechter op grond hiervan de aansprakelijkheid weerhouden.
Wanneer bitloos gereden wordt waar een politiereglement dit verbiedt dan is dat een inbreuk. Ingeval die inbreuk vastgesteld wordt wanneer zich een ongeval voordoet, zou men nog het oorzakelijk verband kunnen betwisten, doch zal de aansprakelijkheid in dat geval nog moeilijk betwist kunnen worden.
Dit is een feitenkwestie die behoort tot de feitelijke appreciatiebevoegdheid van de rechtbank die oordeelt op grond van de concrete omstandigheden.
Bitloos rijden heeft ook implicaties voor de verzekering. Hoewel een verzekering niet wettelijk verplicht is, heeft men er alle belang bij te zorgen dat men goed verzekerd is wanneer men zich met een paard op de openbare weg begeeft. Verzekeringstechnisch is het op zijn minst aangewezen bij het sluiten van de verzekering in het contract melding te maken van de voorziene activiteiten met het paard en de specifieke wijze waarvan men er gebruik van zou maken (bv. bitloos rijden of enkel met halsring), zodat de verzekeraar dit nadien niet zou kunnen aanwenden om tussenkomst te weigeren, wegens verzwaring van de aansprakelijkheid.
Gezien de aansprakelijkheid die kan voortvloeien uit ongevallen met paarden is het aangewezen de grootst mogelijke voorzichtigheid na te streven.